Umbrisch, italische taal die gesproken werd door de Umbriërs en nauw verwant is met het oskisch. Het u., dat in de 1e eeuw vC uitgestorven is, is ons vooral bekend uit de in 1444 te Iguvium (Gubbio) gevonden en naar de vindplaats genoemde Tabulae Iguvinae (te dateren tussen 200 en 70 vC1, die bestaan uit een ouder in inheems, en een jonger in latijns alfabet geschreven gedeelte. De aanvankelijk negen, thans nog zeven bronzen platen bevatten besluiten van het priestercollege der fratres Atiedii, die te vergelijken ziin met de romeinse fratres Arvales. De taalkundige kenmerken van het u. zijn vrijwel dezelfde als die van het oskisch, met dit verschil dat het u. duidelijk progressiever is: het kent o.m. rotacisme niet alleen in het midden, maar ook op het eind van een woord, monoftongering en een al vroeg inzettend proces van palatalisering (c voor e en i = tsj) en afbraak van het woordeinde yacia = faciat).
Sommige taalkundigen zien in de taal van enkele
z.g. oost-italische of oudsabellische inscripties die
gevonden zijn ten zuiden van Ancona en uit de 6e
of 5e eeuw vC dateren, een oudere fase van het u.
der Tabulae Iguvinae.
Lit. Uitgaven en commentaren van de Tabulae Iguvinoe: zie s.v. Iguvium. - Studies: G. Radke (PRE Suppl. 9, 1962, 1749-1781). - A. Ernout, Le dialecte ombrien. Lexique du vocabulaire des 'Tables Eugubines' et des inscriptions (Paris 1961). Zie verder s. v. Oskisch.