Arausio
Arausio, oorspronkelijk nederzetting van de gallische
stam der Cavares op de oostelijke oever van de
Rhône, ca. 200 km ten zuiden van Lyon; thans
Orange. Bij A. leden in 105 vC
de Romeinen een verpletterende nederlaag tegen de
Cimbren en
Teutonen. Ten tijde van
Julius Caesar
vestigde zich in A. een kolonie van veteranen van
het 2e legioen, die de naam Colonia Firma Iulia
Secundanorum A. aannam.
Ter herinnering aan de stichting werd tussen 10 en 20 nC bij de noordelijke poort van de omwalling een triomfboog opgericht (foto rechtsboven). Deze, een van de oudste en best bewaarde van de romeinse wereld (breedte 19,50 m, hoogte 18,80 m), is versierd met reliëfwerk, dat o.a. een veldslag tussen Romeinen en barbaren en trofeeën uit Caesars zeeslag bij Massilia weergeeft; de boog werd oorspronkelijk bekroond door een met paarden bespannen wagen en andere beelden.
Het
theater van
A., het mooiste en best bewaarde van de hele Oudheid,
werd in het zuiden van de stad tegen een heuvel
gebouwd kort voor het begin der christelijke
jaartelling. De geweldige achtermuur
van het toneel (103,15 m breed, 36,80 m hoog) vertoont aan de
binnenzijde nog vele resten van de rijke marmeren
decoratie. Archeologisch onderzoek heeft uitgewezen
dat aan dit theater in de Oudheid een indrukwekkend
complex van gebouwen grensde, waartoe
o.m. een groot stadion en een reeks van tempels behoorden.
De meeste aan het licht gekomen kunstvoorwerpen
bevinden zich in de musea van Avignon
en Saint-Germain-en-Laye.
Lit. P. Wuilleumier (EAA 1, 703v). - Opgravingsverslagen
van J. Formigé en van J. Sautel in de verslagen van de Acad.
des Inscr. et Belles-Lettres van 1914, 1933, 1949 en 1951. L.
Chatelain, Les monuments romains d'Orange (Paris 1908).
J. Sautel/A. Piganiol, Les inscriptions cadastrales d'Orange
(Gallia 1, 1953, 5-40). R. Amy e.a., L'arc d'Orange 1-2
(ib. Suppl. 15, Paris 1962). [Nuchelmans]