Onder deze naam staat
de beste bewaard gebleven copie van het levensbericht
van keizer Augustus
bekend. Dit document,
naar de eerste woorden Res Gestae Divi
Augusti (Verrichtingen van de Goddelijke Augustus)
genoemd, werd oorspronkelijk gegraveerd op
twee bronzen zuilen bij de ingang van Augustus'
mausoleum. Afschriften werden her en der in het
romeinse rijk opgesteld. De latijnse tekst van het
M. A. werd in 1555 gevonden op de wanden van de
voorhal van de tempel van Roma en Augustus in
Ancyra; later werd
op de buitenzijde van de cellamuur
ook een griekse vertaling ontdekt. In de kleinaziatische
steden Antiochië
en Apollonia zijn
fragmenten gevonden die het mogelijk maken enkele
lacunes in de tekst van Ancyra op te vullen.
Augustus stelde zelf de tekst op, die na zijn dood
gepubliceerd werd. Aperte leugens staan er niet in,
maar evenmin de ganse waarheid. De talrijke samenzweringen
in het begin van Augustus' bewind
en een precieze aanduiding van de basis van zijn
feitelijke macht (leger, grote persoonlijke rijkdom)
zoekt men vergeefs. In hoofdstuk 34 schrijft de keizer:
'ik heb de beslissing over het lot van de romeinse
staat uit mijn hand teruggegeven aan de
senaat en het romeinse volk'; de republiek lijkt gerestaureerd,
maar in feite was Augustus alleenheerser,
gesteund door talloze helpers uit senaat en
ridderstand.
Lit. Beste uitgaven: J. Gagé, Res Gestae Divi Augusti² (Paris
1950; met franse vertaling en commentaar). H. Volkmann,
Res Gestae Divi Augusti³ (KT 29-30, Berlin 1969). R. Huygens.
Res Gestae Divi Augusti (Zwolle 1951; met aantekeningen).
P. A. Brunt/J. M. Moore, Res Gestae Divi Augusti
(Oxford 1967; met engelse vertaling). - E. Kornemann (PRE
16, 211-231). W. Hoffmann, Der Widerstreit von Tradition
und Gegenwart im Tatenbericht des Augustus (Gymnasium
76, 1969,17-34).
[Pleket]