Stymphalus (Στύμφαλος), stad op de
Peloponnesus,
die een langwerpig bekken van ongeveer 18 x 1 1/2
km beheerst dat zich, van zuidwest naar noordoost,
uitstrekt langs de zuidoostelijke flank van het
Ziriagebergte (Cyllene). Dit gebied
behoort in het huidige Griekenland tot de provincie
Corinthia maar vormde in de oudheid het
noordoostelijke deel van
Arcadië. Tn het westen
vormt het Ceronteum-gebergte een wand die het
bekken van S. scheidt van dat van Pheneus en die
daar de Cyllene verbindt met het min of meer
concentrisch ermee verlopend Oligyrtus-gebergte en de
voortzetting daarvan. Over laatstgenoemde keten
lopen passen van S. naar het gebied van het
arcadische Orchomenus,
naar Alea, naar Phlius
en Argos; in het noordoosten loopt het bekken van
S. uit naar het gebied van Sicyon.
Een uitloper van de Cyllene vormt een rotsige heuvel, die zich ca. 120 m boven de vlakte verheft, thans Velatsouri; daar lag de acropolis van S., omgeven door nu nog te volgen muren met ronde torens, die afdalen naar en in het meer van S., waar volgens de mythologie aggressieve vogels (Stymphaliden) huisden, die verjaagd zouden zijn door Heracles. De ruïnes van de stad, o.a. van tempels en een theater, dateren van de 5e eeuw vC tot de hellenistische tijd, maar S. wordt al genoemd door Homerus (Ilias B 608). In de 4e eeuw vC behoorde de stad tot de arcadische, in de 3e eeuw vC tot de achaeïsche bond.
In het dichtstbijzijnde huidige dorp, Kionia, bevindt
zich een waterrijke bron, die mede het meer voedt,
waarvan de omvang sterk akankelijk is van
onderaardse afvoer. Reeds in de oudheid heeft men van
deze waterrijkdom geprofiteerd: keizer
Hadrianus
liet het water naar de stad Corinthe
leiden.
Lit. F. Bölte (PRE 4A, 436-453). N. Bonacasa (EAA 7, 535). - J. G. Frazer, Pausanias's Description of Greece 4² (New York 1913) 268-275. F. Hiller von Gaertringen (Mitteilungen des Deutschen Archäologischen Instituts, Athenische Abteilung 40, 1915, 71-90). Plattegrond n.a.v. de opgravingen door A. K. Orlandos in Praktika archaiologikes hetaireias 1925, afb. 1. [te Riele]