Apollonius Dyscolus

Apollonius (Ἀπολλώνιος) Dyscolus ('de brombeer') van Alexandrië, griekse grammaticus uit de 2e eeuw nC, vader van de grammaticus Herodianus. Afgezien van een kort verblijf in Rome, was hij zijn leven lang in Alexandrië werkzaam. Zijn omvangrijk oeuvre was voornamelijk aan de studie van de syntaxis gewijd. Bewaard zijn gebleven: Περὶ ἀντωνυμίας (Het voornaamwoord), Περὶ ἐπιρρημάτων (De bijwoorden), Περὶ συνδέσμων (De voegwoorden), Περὶ συντάξεωςτῶν τοῦ λόγου μερῶν (De syntaxis van de zinsdelen) in vier boeken, die achtereenvolgens de algemene leer der zinsdelen, het gebruik van het lidwoord, de pronomina, de congruentie en de syntaxis van het verbum en van de preposities behandelen.

A. baseert zijn beschouwingen niet op het levende taalgebruik maar op de taal van enkele geselecteerde auteurs, waarop hij de methode der analogie toepast; zijn uitgangspunt is de functie, niet de vorm der taalverschijnselen. De werken van A. vormen de eerste systematische samenvatting van de grammaticale studies zijner voorgangers. Ondanks zijn eenzijdige beschouwingswijze kan hij als de vader der wetenschappelijke grammatica worden beschouwd; zijn invloed was tot in de 19e eeuw zeer groot (Priscianus).


Lit. Uitgave: R. Schneider/G. Uhlig, Apollonii Dyscoli quae supersunt 1-3 (Grammatici Graeci 2, Leipzig 1878-1910). L. Cohn (PRE 2, 136-139). - A. Thierfelder, Beiträge zur Kritik und Erklärung des Apollonius Dyscolus (Abh. Sächs. Akad. Wiss., Philol.-hist. KI. 43, 2, Leipzig 1935). [Nuchelmans]


Lijst van Auteurs