Caligula 37 - 41
Hij is geboren op 31 augustus 12 n.C. in Antium als zoon van Germanicus en Agrippina maior. Zijn officiele naam luidde Caius Iulius Caesar Germanicus. Toen hij zeer jong was, verbleef hij met zijn moeder, Agrippina, die altijd haar man vergezelde, bij de soldaten aan de Rijn; hij kreeg een soldatenpakje en sindsdien noemden de soldaten hem Caligula, 'soldatenlaarsje'. Hij was geestelijk labiel en leed aan epilepsie. Waarschijnlijk was hij schizofreen.
Als kind van vijf jaar ging hij met zijn ouders mee naar het Oosten. Na de dood van zijn vader daar (19 n.C.: zogenaamd vermoord door Tiberius) werd hij in Rome opgevoed door zijn moeder Agrippina maior en vanaf 29, toen zijn moeder werd verbannen, door Livia, de vrouw van Augustus, en zijn grootmoeder Antonia minor. In 31 riep Tiberius hem naar Capri. Reeds vroeg bleek zijn wilde aard in allerlei avontuurtjes met beide seksen, maar ondanks zijn knapheid in het huichelen doorzag Tiberius hem en zei dat hij 'Caligula in leven had gelaten tot verderf van hemzelf en van iedereen: dat hij in Caligula voor het Romeinse volk een slang voortbracht en voor de wereld een Phaëton, die haar eens zou verteren'.
Tiberius had na de dood van Drusus, broer van Caligula, Caligula als troonopvolger aangewezen. En hij werd keizer met de hulp van de praetorianen, tot vreugde van de Romeinen die in hem hun verafgode Germanicus, zijn vader, terugzagen. Het begin van zijn heerschappij was nog hoopvol: hij seponeerde alle aanklachten en gaf grote spelen aan het volk, die schatten kostten zodat de onder Tiberius gevuld geraakte schatkist spoedig leeg was. Snel kwam de keerzijde van zijn karakter aan het licht: hij verguisde Tiberius en zijn eigen moeder en verhaastte door grof optreden de dood van zijn grootmoeder Antonia. Hij begon om aan geld te komen majesteitsprocessen tegen leden van de adel en de ridderstand. Hij trad op als god-keizer en verlangde als incarnatie van Iuppiter een eigen tempel op de Palatijn voor Optimus Maximus Caesar.
Zijn liefdesleven was abnormaal fel. Al als jongen onderhield hij intieme relaties met allerlei vrouwen en zelfs met zijn eigen zusters. Hij wilde zelfs zijn zus Drusilla huwen, naar het voorbeeld van de Ptolemaeën, de Griekse pharao's. Hij is vier maal wettig getrouwd geweest in 6 jaar!
Hij bemoeide zich nauwelijks met het rijk. Alleen heeft zijn eis dat zijn beeld opgesteld moest worden in de synagogen van de Joden, ernstige gevolgen. Dit leidde in Alexandrië tot ernstige onlusten waarbij de Joden zich op een oud privilege beriepen. Zijn beeld moest ook in Jeruzalem geplaatst worden, maar zijn onverwachte dood voorkwam een oorlog. Einde 39 trok Caligula als een 2e Alexander te velde tegen de Germanen, maar er werd geen gevecht geleverd. Een veldtocht tegen Britannië eindigde bij het kanaal: het was te stormachtig, en in navolging van Xerxes liet hij het water geselen. Het enige overblijfsel was de vuurtoren bij Boulogne.
De zware belastingen en het algemene gevoel van onveiligheid leidde tot voortdurende samenzweringen, maar pas toen de praetorianen meededen, is Caligula op 24 januari 41 vermoord.
Klik op een naam voor meer informatie!
Lit. Suetonius, Gaius Caligula. Cassius die ägyptischen Kulte (Meisenheim 1962). Dio 59. Philo, Πρεσβεία πρὸς Γάιον. Flavius Josephus' verweerschrift tegen Apion. - M. Geizer (PRE 10, 381-423). B. Felletti Maj (EAA 2, 273-275). - H. Dessau, Geschichte der römischen Kaiserzeit 2 (Berlin 1926) 104-136. P. Balsdon, The Emperor Gaius (Oxford 1934). A. Momigliano, La personalità di C. (Ann. Scuola Normale Pisa 2, 1, 1932, 205-228). A. Esser, Cäsar und die julisch-claudischen Kaiser im biologisch-ärztlichen Blickfeld (Leiden 1958) 104-143. V. Paulsen, Portraits of C. (Acta Arch. 29, 1958, 175-190). E. Köberlein, C. und [Storms]
