|
VERSLAG
DER
COMMISSIE VOOR EENE GOEDE BEWARING VAN
GEDENKSTUKKEN VAN GESCHIEDENIS EN KUNST
over het jaar 1872.
Aan
den Raad der Gemeente Nijmegen.
Ingevolge art. 2 harer instructie heeft de Commissie ter verzekering eener goede bewaring van gedenkstukken van geschiedenis en kunst in deze gemeente de eer U haar verslag aantebieden over het jaar 1872 en medetedeelen:
Dat de verzameling in het afgeloopen jaar weder met eenige voorwerpen is vermeerderd, waaronder één van Germaanschen, 20 van Romeinschen oorsprong, en 11 van lateren tijd, benevens eenige handschriften van boekwerken voor het archief en de bibliotheek, welke voorwerpen zijn geschonken door de heeren Mr. F. P. Bijleveld, Dr. J. P. St. Berends, H. van den Bout, H. P. van Heijst, H. Hulzen, Mr. H. D. van Ketwich Verschuur te Gorinchem, O. Graaf van Limburg Stirum, Mr. W. B. van Lynden, Mr. F. X. G. M. van Nispen van Sevenaar, H. H. Reijers te Arnhem en het Comité der Nederl. vereeniging tot het verleenen van hulp aan gekwetste en zieke krijgslieden in den Duitsch-Franschen oorlog van 1870-71 en verder door de Commissie zijn aangekocht; dat die voorwerpen in de verzameling zijn geplaatst en in den Catalogus zijn opgenomen.
Dat de Commissie thans de gedenkstukken van geschiedenis en kunst naar het daarvoor bestemde locaal heeft overgebracht, die op nieuw in behoorlijke volgorde heeft gerangschikt en hernummerd, hetwelk noodig was geworden door de belangrijke aanwinst welke de verzameling sedert de eerste rangschikking in het jaar 1864 heeft ondergaan, waarmede zij genoegzaam gereed is, en zich thans onledig houdt met de bewerking eener nieuwe uitgave van hare beschrijving, welke daardoor noodzakelijk is geworden, en welke zij eerstdaags hoopt ter perse te leggen.
Dat de gedenkstukken van geschiedenis en kunst en het oudarchief in deze gemeente zich overigens in voldoenden staat bevinden en op behoorlijke wijze worden bewaard.
De Commissie kan haar verslag niet eindigen zonder U hare bevreemding te kennen te geven, dat de Latijnsche verzen, welke sedert onheugelijke jaren op de balustràdes op het Valkenhof werden gelezen, sedert eenigen tijd, buiten haar weten, zijn verdwenen. Zij doet dit te meer omdat haar meermalen door voorstanders van oudheden is gevraagd, of dat door haar toedoen is geschied en of het ook als vooruitgang moet worden aangemerkt, dat oude opschriften worden vernietigd?
Mogen toch deze verzen al minder uitmunten als proeven van Latijusche poëzie, en zelfs somtijds den criticus ergeren, zij zijn nu als herinnering aan onze voormalige stadgenooten, de oudheidkundigen Smetius en In de Betouw, gedenkstukken geworden van geschiedenis, welke uwe Commissie geroepen is te bewaren, en zij zijn door hare langdurige aanwezigheid als het ware vereenzelvigd met het Valkhof.
Om deze redenen neemt de Commissie de vrijheid U te verzoeken om, zoo er geene afdoende bezwaren tegen zijn, de bekende regelen weder op het Valkhof te doen plaatsen, zij geeft U in bedenking om aan het oordeel van deskundigen te onderwerpen, welke der beide lezingen voor de beste moet gehouden worden:
of zooals er gestaan heeft:
Hic stetit, hic frendens Aquilas, hic lumine torvo
*
Claudius ultrices vidit adesse manus.
of:
Hic stetit, hinc abiit frendens, cum lumine torvo
Claudius ultrices vidit adesse manus.
En indien de tweede regel van het vers van Smetius, hetwelk op het andere hek heeft gestaan:
Quem dabis, haec possit qui dare cuncta locum?
**
alleen eenigszins onverstaanbaar is, er ook den eersten regel op te laten zetten, namelijk:
Quatuor inde licet fluviis dinoscere vela;
Quem dabis, haec possit qui dare cuncta, locum?
De Commissie twijfelt niet of de herstelling dezer regelen zal aan vele voorstanders van oudheden genoegen doen.
Nijmegen, Januari 1878.
De Commissie voornoemd,
Dr. J. H. A. SCHEERS.
TH. H. A. J. ABELEVEN.
___________________________________
| |
