Johannes Smetius filius

Top

Originele uitgave 1668

KB / Het Geheugen hier

Top

Latijnse tekst

Reverendo viro,
Johanni Pieckio,
Bommeliensibus ad Mosam à Sacris,
Sponso.
Quum domum duceret
Lectissimam Virginem,
Alettam Batavam,
Sponsam.
Die 27 Octobris, A. 1668.

Hactenus innuptae duxisti tempora vitae,
    Contactus nullis ante Cupidinibus.
Sed nunc absentes Venus huc conclamat amores,
    Nec vestro longas vult in amore moras.
Hinc modo praefulget Veneris felicius astrum,
    Et venit ante oculos Virgo BATAVA tuos.
Vulnus alis venis, figisque in Virgine vultus,
    Virginis in laeva parte mamilla salit.
Illa NEOMAGICAS inter lectissima Nymphas
    Dat tibi legitimi spemque fidemque tori.
Sic PIECKI BATAVAM, sic JANE assumis ALETTAM,
    Et titulo dicis Conjugis esse tuam.
Dum ducis Batavam Batavorum ex urbe Puellam,
    Felix sperato nomine Sponsus abis.
Dumque reples totam Sponsi clamoribus urbem,
    Magnum, sed parvo tempore, nomen habes.
Non Sponso licet esse diu, cras Sponse fuisti,
    Moxque Viri nomen nox dabit una tibi.
Et tandem referet, (ter ternis mensibus actis)
    Ore suum lepido prima propago Patrem.
Attamen interea jam spectant oscula Cives,
    Atque vovent thalamo prospera fata tuo.
Te Mosa, Te Vahalis celebrat; Venus inter utrumque
    Aptat honoratis corpora, corda toris.
Felix, optatis qui sic allabitur oris,
    Dum nostra in dubiis cymba vacillat aquis.

JOHANNES SMETIUS

Noviomagi,
Ex Typographia Reineri Smetii, A. MDCLXVIII

Top

Vertaling

Voor de eerbiedwaardige Johannes Pieck, predikant in Maasbommel, als bruidegom, toen hij de voortreffelijke juffrouw Aletta In de Betouw als bruid naar huis voerde op 27 oktober 1668

Tot dit moment heb je een ongehuwd leven geleid,
    omdat eerder geen enkele liefde je trof.
Maar nu roept Venus de afwezige liefdes hierheen
    en ze wil geen uitstel meer in jouw liefdesleven.
Dus schittert zo meteen de ster van Venus met succes
    en komt juffrouw In de Betouw jou voor ogen.
Je ader voedt de wond, je blik richt zich op de juffrouw,
    de borsten van de juffrouw bonken in je hart.
Zij, de voortreffelijkste van de Nijmeegse nimfen,
    schenkt jou gehoopte trouw van het echtelijk bed.
Zo neem jij, Jan Pieck, Aletta In de Betouw tot vrouw
    en noem je haar de jouwe met de term 'vrouwe'.
Terwijl je het meisje de stad der Bataven uitleidt,
    vertrek je blij als bruidegom (een woord vol hoop).
En zolang je heel de stad vult met de kreet 'bruidegom',
    heb je een grote naam, maar voor een korte tijd.
Bruidegom ben je kort, morgen ben je bruidegom af
    en weldra geeft één nacht aan jou de titel 'man'.
En eindelijk (driemaal een drietal maanden verder) zal
    je eerstelings lief gelaat vader laten zien.
Maar ondertussen zien de burgers jullie kussen al
    en wensen jouw bedstee gunstige gevolgen.
De Maas en de Waal prijzen jou. Hiertussen maakt Venus
    lichaam en harten klaar voor het eervolle bed.
Gelukkig de man die zo de gehoopte kust bereikt,
    terwijl ons bootje dobbert op de woeste zee.

Johannes Smetius

Nijmegen, drukkerij Reinier Smetius, 1668

Top

Toelichting

De datum voor ondertrouw/sponsalia van Johannes en Aletta was 11 oktober.

Regionaal Archief Nijmegen hier (scan 21).

Het woordspel Batavam Batavorum in regel 13 gaat in de vertaling verloren.

De 9 maanden in regel 19 worden er iets meer: Johanna Cunira wordt op 15 augustus 1669 geboren.

Regionaal Archief Nijmegen hier (scan 134).

De Maas en de Waal in regel 23 refereren aan Maasbommel waar Johannes predikant is, en de Waal waar Aletta woont.

De laatste regel heeft betrekking op Smetius: hij trouwt een aantal jaren later, in 1675.

Johannes Piek is in 1660 beroepen in Maasbommel, in 1675 in Rhenen en in 1687 in 's Hertogenbosch, waar hij in 1692 is gestorven. In de Sint Jan aldaar heeft hij een grafzerk.
De grafzerken van de Sint Jan hier.

Top

Mochten er onverhoopt rechten overtreden worden op/door/met deze site, stuur dan even een mailtje zodat de plooien recht kunnen worden gestreken.