Tralles

kaartTralles (Τράλλεις), kleinaziatische stad in het grensgebied van Lydië, Ionië en Carië, gelegen op een steile hoogte in het dal van de Maeander ca. 50 km ten oosten van Ephese. T. wordt het eerst vermeld door Xenophon, o.m. in verband met het feit dat de Spartaan Thibron de sterke plaats vergeefs belegerde in de oorlog tussen Sparta en Perzië (400 vC). In de hellenistische periode maakte de stad vanaf 281 vC deel uit van het Seleucidenrijk en heette toen Seleucia, totdat zij in 188 vC onderhorig werd aan Pergamum, waarmee zij in 133 vC onder romeins gezag kwam. In 26 vC werd T. door een zware aardbeving geteisterd. Uit dankbaarheid voor de hulp van keizer Augustus bij de wederopbouw noemden de burgers hun stad Caesarea, een naam die tot het einde van de 1e eeuw nC in gebruik bleef. In de keizertijd was T. zeer welvarend. In de 19e eeuw waren - nabij het huidige stadje Aydin - nog vele resten van het antieke T. zichtbaar, thans staan alleen nog delen van het gymnasium uit de 3e eeuw nC (foto links) en een klein stuk van het theater overeind. Het bekendste in T. gevonden kunstwerk is het fraaie marmeren beeld van een in gedachten verzonken jongeling (3 eeuw vC?), dat zich thans in het Archeologisch Museum van Istanbul bevindt. Op de Peutinger kaart (foto rechts: midden boven) wordt T. Trallis genoemd.


Lit. W. Ruge (PRE 6A, 2093-2128). H. Sichtermann, Der Knabe von T. (in Antike Plastik 4, Berlin 1965, 71-84, afb. 39-52). G. E. Bean, Turkey beyond the Maeander (London 1971) 208-211. [Nuchelmans]


Kaart