Firuzabad
Firuzabad (fīruzābād), eerste hoofdstad van de Sassaniden,
150 km ten zuidoosten van Shiraz in de
provincie Fars (Iran). De stad werd gesticht door
Ardasjir I (224-242), toen hij nog als vazal zijn
opstand tegen de parthische koning Artabanus V
voorbereidde. Deze antieke stad, Ardasjir Khurrak
geheten, werd aangelegd naar het cirkelvormig
stadsplan dat bij de Parthen algemeen in gebruik
was. Zelfs nu zijn de stadsmuren nog te zien en in
het midden van de antieke stad duikt een hoge toren
op, de minar geheten, waarop in de open lucht het
heilig vuur brandde, met daarnaast de ruïnes van
de ateshgah (vuurheiligdom). 
Buiten de stadsomheining
bevindt zich het paleis van Ardasjir I (foto rechts) en in
de onmiddellijke nabijheid ziet men op een rotsachtige
bergkam de sassanidische burcht Qal'ah-i
Dukhtar. Aan de voet van de vesting ziet men in
de rivier Tang-i Ab de overblijfselen van een sassanidische
brug; daarnaast in de bergwanden de twee
oudste sassanidische rotsreliëfs. Deze sculpturen
stellen respectievelijk de overwinning van Ardasjir I
op de laatste parthische koning Artabanus en de
ontvangst van de investituur uit de handen van de
god Ahura-Mazda voor.
Lit. R. Ghirshman, Firuzabad (Buil. Inst. franqais Archéologie
orientale 47, 1947). L. Vanden Berghe, Archéologie de
Piran Ancien (Leiden 1966) 47-51; pl. 67-71. [Vanden Berghe]