Venetisch

Venetisch wordt de taal genoemd die in het 1e millennium vC door de Veneti gesproken en geschreven werd. In een gebied dat begrensd wordt door de Po, de Adige, de Karnische en Julische Alpen en de Isonzo zijn ca. 300 venetische inscripties gevonden. Ze stammen uit de 5e tot de 1e eeuw vC en zijn voor een deel genoteerd in een eigen venetisch alfabet, dat zich ontwikkeld heeft uit een oud-etruskisch schrift; in de 1e eeuw vC werd het inheemse alfabet door het latijnse verdrongen.

Onze kennis van het v. is nog zeer genng: in de merendeels zeer korte en stereotiepe teksten komen ca. 500 verschillende woorden voor, maar daarvan is 90% eigennamen. Men is het erover eens dat het v. tot de noordwestelijke indo-europese talen behoort; tegenover een nauwere verwantschap met het latijn, die vroeger verdedigd werd, staat men thans gereserveerder.


Lit. Recente uitgaven der teksten: R. S. Conway, The Prae-italic Dialects of Italy 1. The Venetic inscriptions (Cambridge Mass, 1933 = Hildesheim 1968). G. Pellegrini, Le inscrizioni venetiche (Pisa 1955). G. Pellegrini/A. Prosdocimi, La lingua venetica 1-2 (Padua 1967). R.J. Kispert, Recent Venetic Inscriptions (Transactions and Proceedings of the American Philological Association 102, 1971, 217-263).

Studies: J. Untermann, Die venetischen Personennamen 1-2 (Wiesbaden 1961). M. Lejeune, Manuel de la langue vtnete (Heidelberg 1974). J. Untermann, Die venetische Sprache. Bericht und Besinnung (Glotta 58, 1980, 281-317). [Nuchelmans]


Kaart