Alcamenes

Alcamenes (Ἀλκαμένης), beroemde griekse beeldhouwer, leerling en rivaal van Phidias, werd geboren in Athene of op Lemnus en leefde in de 2e helft van de 5e eeuw vC. Het enige bewaard gebleven origineel dat met grote waarschijnlijkheid aan A. toegeschreven kan worden is het marmeren beeld van Procne met Itys in het Acropolis-museum van Athene. Van zijn Hermes Propylaeus, die de atheense propylaeen sierde, bestaan verschillende kopieën: een werd in 1903 in Pergamum gevonden en bevindt zich thans in een museum te Istanbul; een tweede, in 1928 te Ephese ontdekt, is nu in het museum te Smyrna; nog andere zijn in Rome, Berlijn en München te zien.

Het beroemdste werk van A. schijnt zijn 'Aphrodite in de tuintjes' te zijn geweest, waarvan sommigen een kopie willen zien in de z.g. Aphrodite van Fréjus in het Louvre, anderen in verschillende andere Aphrodite-typen. Pausanias schrijft aan A. het westelijke gevelveld van de Zeus-tempel te Olympia toe, maar waarschijnlijk heeft hij hier slechts herstelwerkzaamheden verricht. Nog vele andere werken worden met meer of minder zekerheid op A.' naam gesteld, bv. de Ares Borghese in het Louvre; hij zou ook meegewerkt hebben aan de sculpturen van het Erechtheum: er is een opmerkelijke overeenkomst in stijl tussen de Procne-Itys-groep en de Caryatiden van het Erechtheum.


Lit. G. Becatti (EAA 1, 255-260). Ch. Picard, Manuel d'archéologie grecque, La sculpture 2 (Paris 1939) 551-586. - B. Schröder, Alkamenes-Studien (79. Winckelmannsprogramm, Berlin 1921). Ch. Walston, Alcamenes and the Establishment of the Classical Type in Greek Art (1926). E. Langlotz, Alkamenes-Probleme (108. Winckelmannsprogramm, Berlin 1952).
E. Langlotz, Aphrodite in den Gärten (Sitzungsberichte Akademie Heidelberg, 1953-1954). [Nuchelmans]


Lijst van Namen