Triclinium (τρικλίνος of τρίκλινον, 'drie-aanligbedden-stel') heette bij de Romeinen de set van drie brede banken waarop men bij de hoofdmaaltijd aanlag, sinds het griekse gebruik om liggend te eten in Italië ingang had gevonden. De drie lecti (κλῖναι), van rechts naar links summus, medius en imus genoemd, waren rond een ronde of vierkante tafel gegroepeerd zodat één kant van de tafel vrij bleef voor de bediening, en boden doorgaans plaats aan negen tot twaalf personen.

In de keizertijd kwam in plaats van de t.-bedden een doorlopend hoefijzervormig aanligbed in de mode, dat sigma genoemd werd naar zijn overeenkomst met de ronde vorm van de griekse letter σῖγμα (C). T. werd in grotere romeinse woningen ook het vertrek genoemd dat met een t. speciaal als eetkamer ingencht was. De luxueuze triclinia van de keizerlijke en andere paleizen boden uiteraard ruimte aan grote aantallen gasten. Sommige huizen hadden ook zomertriclinium, een triclinium in de open lucht met een afdak erboven, grenzend aan het peristylium.

---

Lit. A. Hug (PRE 7A, 92-101). Zie ook s.v. Romeinen I F. [Nuchelmans]

---