Januarius, een Terugblik
De kalender die gebruikt wordt in de westelijke cultuur en in de hele
wereld, zo niet als de belangrijkste kalender, dan tocht parallel met de
culturele kalenders van sommige landen, is bijna helemaal gebaseerd op de
de Romeinse kalender die wij geërfd hebben van Julius Caesar en
voorafgaande Romeinse kalenders. De Nieuwe-Stijl kalender (d.i. de Gregoriaanse
en de Westerse) is een gevolg van evolutie door de eeuwen heen. De Oude
Romeinse kalender, traditioneel toegeschreven aan Romulus,
de legendarische stichter van Rome, had tien maanden die als volgt waren
ingedeeld:
- Martius , Maart (31 dagen)
- Aprilis , April (29 dagen)
- Maius , Mei (31 dagen)
- Iunius ( Junius ), Juni (29 dagen)
- Quintilis , vijfde maand (31 dagen)
- Sextilis , zesde maand (29 dagen)
- Septembris , zevende maand (29 dagen)
- Octobris , achtste maand (31 dagen)
- Novembris , negende maand (29 dagen)
- Decembris , tiende maand (29 dagen)
Extra dagen en maanden werden door ambtenaren en priesters toegevoegd
om de 365 dagen van het jaar op te vullen.
- Als de eerste maand in de Gregoriaanse kalender bestaat Januari uit 31 dagen.
- De naam ( Ianuarius in het Latijn) is afgeleid van de naar twee kanten
uitkijkende Romeinse god Janus.
- Sommige wetenschappers geloven dat de naam Janus is afgeleid uit het Latijnse
ianua, dat n34;deurn34; betekent; andere hebben de naam uitgelegd als de
mannelijke vorm van Diana, die dan Dianus of Ianus (Janus) zou zijn.
- In de tempels van Iuno werd de godin gepersonifiëlerd bij haar Poort
(Janua Coeli, n34;Poort van de Hemeln34;) met twee gezichten die in tegenovergestelde
richtingen kijken--de doorgang door de Poort naar buiten bij de geboorte en het omgekeerde
bij de dood.
- Bij haar festival in begin Januari werd zij aangesproken als Antevorta
en Postvorta, de godin die naar voren en naar achteren kijkt,
omdat Januari de n34;poortn34; van het jaar was, als de god van de Aeon stierf en
herboren werd uit Moeder Tijd.
- Toen de Romeinse religie meer patriarchaal werd, werd het beeld van Iuno als
poorthoudster meer een androgyne Janua-Janus, maar later werd volledig mannelijk
als de god met twee gezichten Janus aan wie alle doorgangen gewijd zijn.
- Hij was de bewaker van de sleutels to the n34;hemelpoortn34; van de godin.
- Janus was een oude Italische zonnegod en hij was verantwoordelijk voor
voor het openen en sluiten van de poorten van de hemel elke morgen en avond.
- Zijn naam is de bron van het Engelse woord n34;janitorn34; (oorspronkelijk, n34;deurwachtern34;,
n34;poortwachtern34;.
- Als de god van het begin in ruimtelijk opzicht was hij de n34;beschermern34; van
poorten en doorgangen; als de god van het begin van tijd zorgde hij voor het eerste
uur van elke dag.
- Ooit werd zijn naam het eerst genoemd in gebeden, zelfs voor Jupiter,
en bij het begin van belangrijke ondernemingen.
- Een theorie over het feit dat zijn naam eerst genoemd werd, is gebaseerd op
het idee dat zijn tussenkomst als de n34;janitorn34; (deurwachter) van alle wegen
de tocht van de gebeden naar de onsterfelijken zou versnellen.
Zou het eerst
Diana of
Juno geweest zijn?
Kon het daarna
Diana/Juno
&
Dianus/Junus geworden zijn?
Tenslotte was er een verandering van
Dianus/Junus in
Janus? Sommige wetenschapslui
denken dat, maar er zijn slechts enkele informatiebronnen die deze theorie
ondersteunen.
- Als de godheid van alle begin had Ianus ook de titel Consivius of n34;zaaiern34;,
vanwege zijn rol als de schepper van de landbouw.
- Een lokale cultus vereerde Janus op de Janiculusheuvel (geïnterpreteerd als
n34;deurheuveln34; (ianua=deur) of n34;stad van Janusn34;) op de westelijke oever van de
Tiber in Rome.
- Er is een verwijzing die zegt dat zijn cultus al in de tijd van Romulus bestond en
zelfs voor de stichting van Rome in 753 v.C.
- Toen werd ontdekt dat de naam Janus dezelfde Latijnse stam had als de naam Diana,
de maangodin, beschouwden de Romeinen hem zelfs als een maangod.
- Op een oude munt, de as, was Ianus' dubbele hoofd was aan een kant en een
beeltenis van de boeg van een schip aan de andere kant.
- Een oude bron zegt dat Romeinse jongens vaak gokten met deze munten, terwijl ze
zeiden caputa aut navia (n34;koppen of schipn34;).
- Als de portier, or doorkeeper (janitor) werd hij soms afgeschilderd met een staf
in zijn rechterhand en een sleutel, of sleutels, in zijn linkerhand.
- In deze afbeelding werd hij Patulcius, n34;opener,n34; (patere=open zijn) en
Clusius, n34;sluitern34; (claudere=sluiten) genoemd.
- In de latere Keizertijd werd hij ofwel met een baard ofwel zonder baard getoond
en in plaats van een staf en sleutels liet de vingers van zijn rechterhand het getal CCC (300)
zien en zijn linkerhand LXV (65) om het aantal dagen in het jaar te symboliseren.
- De vroege Egyptische, Joodse, Griekse en Romeinse kalenders lieten het jaar niet
beginnen met de maand Januari.
- De oude Romeinen begonnen hun kalenderjaar met Martius
(Maart) en Januari hoorde niet bij de tien maanden van het oorspronkelijke jaar.
- Men zegt dat Numa Pompilius twee nieuwe maanden heeft toegevoegd aan het einde
van het jaar: dus na December.
- Hij noemde de eerste tegevoegde maand Januarius ter ere van Janus,
de god van de doorgangen.
- Later, in A.U.C. 601 (153 v.C.),
riep de Romeinse staat 1 Januari uit als Nieuwjaar en veranderde dus de elfde maand,
Januarius, in de eerste maand van het jaar.
- Omdat de meeste aan tradities hechten en gewoonweg conservatief zijn, duurde het
lang eer zij Januarius als de eerste maand van het jaar accepteerden. Ook
de meeste Romeinen wilden Martius als de eerste maand houden.
- Aan het einde van de Romeinse republiek werd de hele kalender onnauwkeurig
en schiep veel verwarring omdat politici voortdurend erin veranderden voor
politieke doeleinden (b.v. om de regering van een leider te begunstigen).
- In A.U.C. 708 (46 v.C.) hervormde Julius Caesar de kalender
wat resulteerde in de n34;Juliaanse kalendern34;--nu ook bekend als de Oude-Stijl kalender.
- Zijn kalenderverandering ging in werking in A.U.C. 709
(45 v.C.) en stelde Januari in als de eerste maand en
1 Januari als de eerste dag van het jaar.
- Na de val van het n34;Romeinse Rijkn34; en de Middeleeuwen begonnen, waren er
meningsverschillen in verschillende gebieden over de vraag wanneer het jaar
moest beginnen.
- Enkele dateerproblemen waren het gevolg van slechte communicaties, verbrokkeling
van regeringen en de afkeer van de Rooms-Katholieke kerk van heidense tradities.
- Een paar Germaanse staten probeerden terug te keren naar 1 Januari van de oude
Romeinse tijden: dit gebeurde al in de 13e eeuw, maar het duurde tot het midden van de
16e eeuw dat sommige Europeese staten deze oude datum weer kon invoeren als het begin
van het burgerlijke kalenderjaar.
- De Gregoriaanse, of Nieuwe-Stijl kalender, die werd ingesteld door Paus Gregorius XII
in 1582, stelde vast dat 1 Januari het begein zou zijn van het nieuwe jaar voor alle
Katholieke landen.
- De Angel-Saksen noemden Januari Wulf-monath als een beschrijving
van hongerende wolven die driest genoeg werden om de bossen te verlaten en de
dorpen in te gaan op zoek naar eten.
- De naam Aefter-Yule werd ook gebruikt voor de maand na het
grote feest van Kerstmis.
- Karel de Grote (Carolus Magnus), de vroeg-Middelleeuwse Frankische keizer noemde
Januari Wintar-manoth, of n34;Wintermaandn34;.
- De Russisch-Orthodoxe kerken waren erg koppig en hielden vast aan de Juliaanse
(Oude Stijl) kalender.
- De Amerikaanse tak van de Russisch-Orthodoxe kerk ging pas bij het begin van de jaren 70
over naar de Gregoriaanse, Nieuwe-Stijl kalender .
- Zelfs nu nog gaan enkele Russisch-Orthodoxe kerken door hun jaar in te delen volgens
de Juliaanse-Oude-Stijl kalender.
Op een gegeven moment liepen de soldaten Rome uit door de
Januspoort en keerden de overlevenden terug door dezelfde poort.
Als de geest van de doorgangen (ianuae) en bogen (iani) hield
Janus een oog op de vele ceremoniële doorgangen in Rome. Deze gebouwen, die
nergens aan vastzaten en vrijstonden, werden gebruikt voor de komst en het vertrek
van belangrijke staatsmannen. Men dacht dat Numa Pompilius, de legendarische
tweede koning of Rome (circa A.U.C. 39-82 of
715-672 v.C.) de beroemde Ianus geminus heeft ingewijd,
de arcade of overdekte passage die het begin van het Argiletum, een straat aan de
noordkant van het Forum Romanum, markeerde.
Blijkbaar dacht men dat de boog een soort geluk bij oorlog bracht,
als de legers vertrokken of terugkeerden.
De rechthoekige structuur (een dubbele boog) had dubbele deuren aan elk uiteinde
die volgens de traditie open waren tijdens een oorlog en gesloten bij vrede. Rome
had zo zelden vrede dat de deuren van de boog slechts twee keer gesloten waren in
de zeven eeuwen tussen de regering van Numa en Augustus;
een keer door Numa en een keer na de eerste Punische oorlog in
A.U.C. 519 (235 v.C.).
Hierop drukken brengt u de kalenderelementen
met aanvullende informatie over kalenders.
Hierop klikken brengt u de maand Januarius.
Terug naar Rome