Felix IV

Felix IV (III), 12 juli 526- 22 september 530 (als heilige vereerd).

Er is in 355 een tegenpaus geweest die de naam Felix II gebruikte en die een tijdlang was opgenomen op de officiële pauslijst. Daardoor is Felix IV in werkelijkheid de derde Felix in de officiële lijn van opvolgers van Petrus. Zijn pontificaat is het meest bekend geworden vanwege zijn steun aan Caesarius, bisschop van Arles, tegen de semi-pelagianen. Dit betrof een ketterse groep die leerde dat genade weliswaar nodig is om verlost te worden, maar dat de eerste stap op weg naar verlossing een daad is van menselijke vrijheid zonder genade. Eerst daarna speelt ook de genade een rol in het verlossingsproces. De genadeleer van de paus, die grotendeels was ontleend aan Augustinus (gest. 430), werd in juli 529 aanvaard door de tweede synode van Orange.

Felix IV is ook bekend gebleven door de manier waarop hij afstand heeft gedaan van het pausschap. Toen zijn dood naderde, verzamelde hij zijn priesters en politieke aanhang rond zijn ziekbed en gaf hun de opdracht om zijn aartsdiaken Bonifatius tot zijn opvolger te kiezen. Gezegd wordt dat hij dat gedaan heeft uit vrees dat er na zijn dood onder zijn priesters een hevige partijstrijd zou uitbreken. Hij gaf aan Bonifatius zijn pallium op voorwaarde dat hij het terugkreeg in geval hij zou genezen. De paus had zijn opdracht in Rome bekendgemaakt en een afschrift daarvan gestuurd aan het koninklijk hof in Ravenna. De meerderheid van de senaat verwierp deze handelwijze van de paus echter en gaf een edict uit waarin discussie over de opvolging van een paus, zolang die nog in leven was, werd verboden, evenals de aanvaarding van een benoeming als opvolger.

Ook heeft Felix IV met steun van de koningin-regentes van Italië twee heidense tempels omgebouwd tot kerk en toegewijd aan de heiligen Cosmas en Damianus. Een mozaïekportret van de paus in de apsis is de eerste afbeelding van een paus uit zijn eigen tijd, die de tijden heeft doorstaan; zij het in een sterk gewijzigde vorm. Hij werd begraven in het portaal van de Sint-Pieter. Feestdag: 22 september.


Pausen Afkortingen Lijst van Namen