Melania, naam van twee vrouwen die in de late oudheid een klooster hebben gesticht.
(1) Melania 'de Oude' (ca. 345-410), adellijke en rijke
romeinse dame, die onder invloed van Hieronymus
het ascetisch leven verkoos. In 372 reisde ze
naar Egypte en Palestina, waar ze op de Olijfberg
een klooster stichtte. Met
Rufinus van Aquileia
keerde ze in 397 naar Italië terug. Na in 408 een
groot gedeelte van haar bezit te gelde te hebben gemaakt,
vluchtte ze voor de naderende Goten naar
Sicilië en Afrika en vervolgens naar Jeruzalem.
Lit. Bronnen: Vita Melaniae Iunioris. Zie ook volgende
Melania. Palladius,
Historia Lausiaca, hoofdstukken 46 en 54. Brieven van
Hieronymus en Paulinus van Nola.
(2) Melania 'de Jonge' (ca. 383-438), kleindochter van vorige Melania. Met haar echtgenoot Pinianus week ze voor de naderende Goten naar Afrika uit, waar ze in Thagaste twee kloosters stichtte. Later trok ze naar Hieronymus in Bethlehem. Na Pinianus' dood (431) stichtte M. nog een klooster op de Olijfberg. Ze maakte een reis naar Constantinopel en is gestorven te Jeruzalem.
Van haar Vita bestaat een griekse en een latijnse
versie, die duidelijk van elkaar afwijken en waarvan
de prioriteit nog steeds een onuitgemaakte zaak is.
Lit. Uitgaven: H. Delehaye (AB 8, 1889, 16-63, onvolledige
latijnse tekst). Id. (AB 22, 1903, 5-50, griekse tekst). M.
Rampolla del Tindaro, Vita di Melania Giuniore (Rome
1905, latijnse en griekse tekst). D. Gorce (SC 90; Paris
1962, griekse tekst met franse vertaling en commentaar). H.
Leclercq (DAL 11, 209-230). - A. d'Alès, Les deux
Vies de sainte Mélanie la Jeune (AB 25, 1906, 401-450).
[Bartelink]