Jezus Siracides

Jezus Siracides, de zoon van Sirach (hebr. jēsūa' ben sīrā') is de schrijver van 'de Spreuken van J.S.', ook genoemd het boek Ecclesiasticus. Hij schreef in het hebreeuws, maar tot op het eind van de 19e eeuw was zijn boek slechts bekend in de griekse vertaling, die zijn kleinzoon omstreeks 132 vC in Alexandrië heeft gemaakt.

Hij moet in het begin van de 2e eeuw vC geleefd hebben in Jeruzalem. Zijn streven is geweest een boek samen te stellen in de stijl en de geest van de oudtestamentische wijsheid en daarmee een weg te wijzen naar wat hij verstond onder het ware levensgeluk, afhankelijk van en gehoorzaam aan de wet van Mozes. Zijn invloed is op lange termijn sterker geweest in de christelijke kerk dan in het jodendom, hoewel het in het NT niet geciteerd wordt. In de kerk deed het boek Ecclesiasticus dienst als leerboek voor degenen, die zich op het lidmaatschap voorbereidden en als zodanig gaf het een inleidende zedeleer en een samenvatting van oudtestarnentische geschiedenis. De hebreeuwse tekst kwam grotendeels te voorschijn uit de geniza van Caïro. Deze is vastgelegd in een middeleeuws handschrift, waarvan de betrouwbaarheid werd bevestigd door een fragment uit het slot van de Spr van J.S., dat in Masada voor de dag kwam en ouder moet zijn dan 70 nC. Het omvat cpp 39,27-43,30.

J.S. mist de diepgang, de ironie en de zeggingskracht van het bijbelboek Spreuken, maar hij heeft het leven van zijn naaste goed waargenomen en probeert hem duidelijk te maken wat belangrijk en onbelangrijk is voor het aangezicht Gods. Het hoogtepunt is zijn loflied op de vaderen, dat naar de vorm enige verwantschap vertoont met Hb 11.


Lit. Tekstuitgaven: behalve in de bekende uitgaven van LXX, zijn de volgende uitgaven van de hebreeuwse teksten te melden: I. Lévi, The Hebrew Text of the Book Ecclesiasticus (Leiden ²1951). Y. Yadin, The Ben Sira Scrolls from Masada (Jerusalem 1965). - Comm.: O. Fritzsche (Leipzig 1859). J. Dijserinck (Haarlem 1874). R. Smend (Berlin 1906). V. Hamp (Würzburg 1951). M. H. Segal (Jerusalem 1954). A. van den Bom (Roermond 1968). - J. L. Koole, Die Bibel der Ben-Sira (OTS 14, 1965, 374-396). J. Haspecker, Gottesfurcht bei Jesus Sirach (Rome 1967). [Beek]


Afkortingen Lijst van Namen