Caudium (Καύδιον), italisch stadje in het gebied van de
samnitische
Caudini, gelegen ca. 15 km ten zuidwesten
van Beneventum
aan de Via Appia; thans Montesarchio.
In de nabijheid van
C. lagen de z.g. Caudijnse passen (Furculae Caudinae,
waarschijnlijk niet identiek met de sinds de
middeleeuwen zo geheten Forche Caudine), waarin
in 321 vC de Samnieten onder leiding van Gavius
Pontius een romeins leger insloten en 'onder het
juk doorzonden', d.w.z. de Romeinen moesten ten
teken van onderwerping gebukt onder een door
speren gevormd juk doorgaan, terwijl de vijanden
toekeken, hen hoonden en mishandelden.
Lit. Livius 9, 16. [Nuchelmans]