Ostraca

scherfOstraca (enkelvoud ostracon; grieks ὄστρακον 'aarden pot, potscherf'), in de griekse filologie technische term voor scherven van aardewerk en dergelijke die als schrijfmateriaal zijn gebruikt. Duizenden o., daterend uit de periode van ca. 300 vC tot ca. 400 nC, zijn in Egypte gevonden. Daar maakte men van dit goedkope materiaal gebruik voor korte aantekeningen en minder officiële stukken (kwitanties, korte brieven, oefeningen van scholieren, bezwerings- en devotieteksten enz.) omdat papyrus betrekkelijk duur was. De o. verschaffen ons derhalve kostbare gegevens omtrent het dagelijkse leven van de Egyptenaren in de hellenistische en de romeinse periode. Buiten Egypte zijn vondsten van o. zeldzaam. In Griekenland werden ze vrijwel alleen gebruikt als stembriefjes, o.a. bij het ostracisme. Hierboven 2 namen op een ostracon: Megakles en Hippokratos.


Lit. Voornaamste grote uitgaven: U. Wilcken, Griechische Ostraka aus Aegypten und Nubien. Ein Beitrag zur antiken Wirtschaftsgeschichte 1-2 (Leipzig/Berlin 1899 = Amsterdam 1970). A. H. Gardiner/H. ThompsonlJ. G. Milne, Theban O. 1-4 (Oxford 1913). J. G. Tait/Cl. Préaux, Greek O. in the Bodleian Library at Oxford 1-2 (London 1930-1955). L. Amundsen, Greek O. in the University of Michigan Collection 1 (Ann Arbor 1935). [Nuchelmans]


Register