Alanen (Ἀλανοί, latijn Alani), naam van een complex
van nomadenstammen dat in de eerste eeuwen van
onze jaartelling het gebied tussen de Don en het
Aralmeer bewoonde. We vinden de A. het eerst vermeld
in de 1e eeuw nC bij
Flavius Josephus. In 75
nC plunderden ze het gebied ten zuiden van de
Caucasus, in de 2e en 3e eeuw de thracische
provincies van het romeinse rijk. Op het eind van de 4e
eeuw werden grote delen van de A. door de
Hunnen
uit hun woonplaatsen verdreven en trokken westwaarts;
samen met de Vandalen drongen ze in
het eerste decennium van de 5e eeuw Gallië, Spanje
en Portugal binnen, waar ze tenslotte na zware
nederlagen in de Vandalen
opgingen.
Lit. B. S. Bachrach, A history of the Alans in the West (Minneapolis
1973). [Nuchelmans]