Falerii
Falerii, oude italische stad, ca. 50 km ten noorden
van Rome gelegen op een hoogte niet ver van de
rechter Tiber-oever; thans Civita Castellana.
F., dat in de oudheid voor een stichting
van de griekse stad Argos werd gehouden, was
het centrum van het gebied der
Falisci maar behoorde
in politiek en cultureel opzicht reeds vroeg
tot Etrurië; vooral met Veii was het tot aan de
verwoesting van deze stad in 396 vC nauw verbonden.
F. zelf moest zich in 293 vC aan het romeinse
gezag onderwerpen; na een opstand werd de
bevolking in 240 vC gedwongen de stad te verlaten
en zich 5 km westwaarts te vestigen in F. Novi
(thans S. Maria di Falleri), vanwaar men in de 11e
eeuw weer naar F. Veteres terugkeerde.
De voornaamste resten van F. Novi zijn de goed
bewaarde stadsmuren met 50 torens en 9 poorten, en
de bouwvallen van forum, theater en amfitheater.
In F. Veteres zijn belangrijke sculptuurresten van
etruskische tempels uit de 6e tot de 3e eeuw vC aan
het licht gekomen, benevens talrijke specimina van
een typische roodfigurige ceramiek uit de 4e eeuw
vC, o.a. de prachtige z.g. Aurora-krater in het Museo
di Villa Giulia te Rome, waar zich ook genoemde
sculptuurresten bevinden.
Lit. C. Hülsen (PRE 6, 1969-1971). G. Cressedi (EAA 3, 569v). - J. Beazley, Etruscan Vase-painting (Oxford 1947) 70-112; 149-162. [Nuchelmans]