Xanthus (Ξάνθος) van Lydië,
oudere tijdgenoot van Herodotus
(5e eeuw vC), auteur van een geschiedenis van Lydië
(Λυδιακά) in vier boeken. Uit dit werk, dat vermoedelijk
ging tot aan de verovering van Sardes door
Cyrus (547 vC),
is slechts één letterlijk citaat bewaard
gebleven. Andere resten bestaan uit vrije citaten
of worden op diverse gronden met X. in verband
gebracht. De reconstructie van de Λυδιακά
wordt met name bemoeilijkt door de vraag in welke
mate de hellenistische geschiedschrijver
Nicolaüs
van Damascus in zijn talrijke passages over Lydië
X. als bron gebruikt heeft; omdat Nicolaüs zijn bron
in elk geval op de meeste plaatsen zeer vrij bewerkt
heeft, blijft het antwoord op deze vraag noodzakelijkerwijze
controversieel. Uit de teksten die het meest
in aanmerking komen als min of meer getrouwe
weergave van Xanthus' tekst, blijkt dat deze auteur
pogingen doet om de geloofwaardigheid van de oude
overleveringen aannemelijk te maken door rationele
overwegingen.
Lit. Fragmenten in F. Jacoby, Fragmente der griechischen Historiker
2A (Berlin 1926 = Leiden 1961) nr. 90 (= Nicolaüs van Damascus),
met commentaar in 2C. - H. Herter PRE 9A, 1353-1374). - L.
Pearson, Early Ionian Historians (Oxford 1939 = Westport 1975)
109-138. K. von Fritz, Die griechische Geschichtsschreibung 1. Anmerkungen
(Berlin 1967) 348-377. [Nuchelmans]