Scylax (Σκύλαξ) van Caryanda in Carië, griekse
ontdekkingsreiziger en geograaf uit het eind van de
6e en het begin van de 5e eeuw vC. S. maakte tussen
519 en 512 vC in opdracht van de perzische
koning Darius I een exploratieve zeereis van 30
maanden rond het arabische schiereiland, die begon
aan de benedenloop van de Indus en eindigde bij
de landengte van Suez. Over deze expeditie schreef
hij een verslag, waarvan de titel misschien Περίπλους ἐκτὸς τοῦ Ἡρακλέους στηλῶν (Rondvaart buiten de
Zuilen van Heracles) luidde of dat in een werk met
die titel opgenomen was; dit verslag, waarvan een
zevental fragmenten over zijn, werd benut door
Hecataeus en
Herodotus. Voorts was S. de auteur
van een Γῆς περίοδος (Beschrijving van de aarde;
zes fragmenten over) en een geschrift Τὰ κατὰ Ἡρακλείδην τὸν Μυλασῶν βασιλέα (De lotgevallen
van koning Heraclides van Mylasa). De onder Scylax'
naam overgeleverde Περίπλους τῆς θαλάσσης τῆς οἰκουμένης Εὐρώπης καὶ Ἀσίας καὶ Λιβύης
(Rondvaart langs de bewoonde gebieden van Europa,
Azië en Afrika) is in werkelijkheid een compilatiewerk
uit het midden van de 4e eeuw vC.
Lit. Uitgave van de fragmenten van S. in F. Jacoby. Die
Fragmente der griechischen Historiker 3C (Leiden 1958 =
1969) no. 709. Uitgave van pseudo-S. in C. Müller, Geographi
Graeci Minores 1 (Paris 1855 = Hildesheim 1965) 15-96; zie
ook XXXIII-LI. - F. Gisinger (PRE 3A, 619-646). - P. Fabre,
La date de la rédaction du Périple de S. (Les Études
Classiques 33, 1965, 353-366). A. Peretti, Il periplo di
Scilace. Studio del primo portolano del Mediterraneo (Pisa 1979).
[Nuchelmans]