Turnus

Turnus, legendarische koning van de prehistorische Rutuliërs in het westen van Latium, zoon van de apulische vorst Daunus en de nimf Venilia, broer van Iuturna. T. was verloofd met Lavinia, de dochter van koning Latinus in Latium, toen de Trojaan Aeneas daar landde. Lavinia moest echter op grond van voorspellingen een buitenlandse echtgenoot krijgen. Daarom bestemde Latinus zijn dochter voor Aeneas, toen deze zich tot hem om hulp wendde. Door toedoen van de godin Iuno werden Latinus' gemalin Amata, die het niet met haar echtgenoot eens was, en T. tot de strijd tegen de vreemde indringers opgewekt, die onvermijdelijk werd toen het eenmaal door een ongelukkig incident tot een treffen tussen Trojanen en Latijnen was gekomen; een harde oorlog tussen Rutuliërs en Latijnen enerzijds en de Trojanen, bijgestaan door Euander en door de Etruriërs, anderzijds was het gevolg. Na vele dappere daden werd T. door Aeneas in een duel gedood. Deze aan Vergilius' Aeneis ontleende versie van de sage is een contaminatie van oudere versies, die onder meer bij Cato maior (Origines, fragmenten 9-11), Dionysius van Halicarnassus (Archaiologia 1, 64) Livius (1, 2) en Ovidius (Fasti 4, 879-900) te vinden zijn.

Lit. H. Steuding (Roscher 5, 1294-1296). W. Ehlers (PRE 7A, 1409-1413). R. Heinze, Virgils epische Technik⁵ (Stuttgart 1965) 172-212. V. Pöschl, Die Dichtkunst Virgils² (Wien 1964) 168-241. [Nuchelmans]