Iulius Firmicus Maternus uit Sicilië afkomstig retor
uit de 4e eeuw nC, die in 336 vóór zijn bekering
tot het christendom een astrologisch werk schreef
Matheseos libri VIII. Als christen stelde hij, waarschijnlijk
te Rome, ca. 343-346, een werk De errore
profanarum religionum samen, dat gericht was tot
de keizers Constantius en
Constans. De keizers
worden aangespoord met geweld het heidendom te
bestrijden. In het bijzonder richt het geschrift zich
tegen de mysteriëndiensten. Volgens G. Morin is
ook de anonieme dialoog Consultationes Zacchaei
et Apollonii van F.M. Deze dateert echter waarschijnlijk
van na 411 en stamt uit Africa (Courcelle).
Lit. Uitgaven: W. Kroll/F. Skutsch/K. Ziegler 1-2 (Leipzig
1897-1913): Matheseos libri. K. Ziegler (Leipzig 1907): De
errore. A. Pastorino (Firenze 1956); De errore, met commentaar.
A. Müller, BKV 14 (Kempten 1913): duitse vertaling.
- F. Boll (PRE 6, 2365-2379). P. Hadot (DSp 5, 384-388). Bardenhewer
32, 456-460. Uitgave met franse vertaling: R. Turcan,
F.M. L'erreur des religions païennes (Paris 1982).
B. Altaner/A. Stuiber, Patrologie
(Freiburg-Base1-Wien 1966) 360v. - J. Wikström, In F.M.
studia critica (Uppsala 1935). B. Axelscn, Ein drittes Werk
des F.M.? (Lund 1937). .T. Wikström, Firmiciana (Eranos 40,
1942, 37-80). F. Chatillon, L'eau baptismale dans les perspectives
de F., Mélanges en l'honneur de Mgr. M. Andrieu
(Strasbourg 1956), 95-101. C. A. Forbes, F.M. and the Secular
Arm (CJ 55, 1960, 146-150).
[Bartelink]