Pallium

Pallium, romeins kledingstuk voor mannen, overeenkomend met het griekse himation. Deze mantelachtige dracht werd door hellenofiele geleerden en wijsgeren in Rome geïntroduceerd en vond als alledaagse kleding voor straat en drinkgelagen ingang onder alle lagen van de bevolking. Het pallium was rechthoekig van vorm en gemaakt van kleurige wol, linnen of zijde. Augustus trachtte, overigens zonder veel succes, het weer te doen vervangen door de romeinse toga; Tiberius staakte deze propaganda en keerde tot het pallium terug. Aan het pallium ontleent de fabula palliata haar naam, omdat de toneelspelers daarin in pallium optraden. De vrouwelijke pendant van het pallium, die er niet veel van verschilde, heette palla.

In de christelijke kunst kreeg het pallium bijzondere betekenis als kledij van de tronende Christus en de Apostelen. Zo werd het een symbool van uitverkiezing en waardigheid en diende later als onderscheidingsteken van kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders.


Lit. Tertullianus, De pallio. - R. Kreis-v. Schaewen (PRE 18, 2A9-254). H. Leclercq (DAL 13, 931-940). - L. M. Wilson, The Clothing of the Ancient Romans (Baltimore 1938). M. Bieber, Romani palliati (Proceedings of the American Phiosophical Society 103, 1959, 374-417). [A. J. Janssen]


Register