Dolichenus
Dolichenus, cultusnaam van de romeinse oppergod
Iuppiter, afgeleid van de stad Doliche in
Commagene.
De cultus van de aldaar vereerde semitische
god Baäl, die door de Romeinen met
Iuppiter geïdentificeerd werd, verbreidde zich door
toedoen van syrische kooplieden, soldaten en slaven
in de 1e en 2e eeuw nC over het romeinse rijk en
bereikte zijn hoogste bloei in de 3e eeuw nC.
Juppiter D. werd vooral door de soldaten vereerd.
In Rome had hij sinds ca. 140 nC een tempel op
de Aventijn, waarvan in 1935 resten teruggevonden
zijn, een kleiner heiligdom op de Esquilijn en een
altaar op de rechteroever van de Tiber. Afgebeeld
werd de god staande op een stier, met een dubbele
bijl in de rechter- en bliksemschichten in de linkerhand.
Op de foto een beeldje van Iupiter Dolichenus (16,5 cm) uit het
museum in Bukarest.
Lit. F. Cumont (PRE 5, 1276-1281). - A. Kan, Iuppiter D.
(Leiden 1943). P. Merlat, Répertoire des inscriptions et monuments
figurés du culte de Jupiter D. (Rennes 1951). Id.,
Jupiter D. (Paris 1960).
[Nuchelmans]