Mentuhotep, naam van verschillende vorsten die met de koningen Antef (of Inyotef) I-III, hun voorgangers, de 11e dynastie vormen in Egypte. Vroeger werd verondersteld dat er 5 koningen met de naam M. bestaan hebben (Zie Egyptenaren). Nu is men vrij algemeen geneigd de hypothese van H. Stock te aanvaarden en in de eerste drie één enkele persoon te zien. M. I zou aanvankelijk alleen de Horusnaam Se'anchibtawi gedragen hebben. Daarna nam hij ook het praenomen Nebhepetre aan en wijzigde op een gegegeven ogenblik de Horusnaam in die van Netjerhedjet (of Nebhedjet). Later koos hij de Horusnaam Sernatawi en schreef Nebhepetre op een andere wijze. M. I heeft dan een regering van 51 jaren (ca. 2065-2015 of ca. 2060-2010) gekend, zoals in de koningspapyrus van Turijn vermeld, en zijn laatste Horusnaam, 'de Vereniger der Beide Landen', wijst er op dat hij de eenheid van Egypte herstelde, wat ook door een rotsinscriptie bevestigd wordt. Zodoende luidde hij het Middel-Rijk in. Hij bouwde te Deir el-Bahri een merkwaardige dodentempel, door een kleine piramide bekroond, en hier werd hij eeuwenlang als de beschermheilige van de thebaanse necropool vereerd.
Zijn opvolgers zijn M. II Se'anchkare en M. III
Nebtawire. Beiden zijn vooral bekend door opschriften
van de Wàdi Hammamàt, die expedities naar de
steengroeven alhier vermelden. De regering van de
laatste was waarschijnlijk een periode van wanorde
en onrust. Er wordt algemeen aanvaard dat zijn
vizier Amenemhet, de leider van een dezer expedities,
de troon usurpeerde en de stichter van de 12e
dynastie werd.
Hiernaast een beeld van Mentuhotep II uit Thebe, ca.2020 vC.
Lit. Drioton/Vandier 239-245, 276-279. Gardiner, Egypt of
the Pharaohs (Oxford 1961) 120-125, 438. H. E. Winlock, The
Rise and Fall of the Middle Kingdom in Thebes (New York
1947). H. Stock, Die erste Zwischenzeit Ägyptens (Analecta
Orientalia 39; Rome 1949). D. Amold, Der Tempel des Königs M. von Deir
el-Bahri 1-3 (Mainz 1974-1982). [Vergote]