Chalcedon

kaartChalcedon (Χαλκηδών) of Calchedon (Καλχηδών), griekse stad in Bithynië, gelegen aan de zuidelijke ingang van de Bosporus tegenover Byzantium; thans Kadiköy. Chalcedon zou ca. 685 vC gesticht zijn als kolonie van Megara. Vooral sinds de 5e eeuw vC onderhield het nauwe betrekkingen met de eveneens megarensische, iets jongere kolonie Byzantium; deze snel in macht en welvaart groeiende stad overvleugelde haar oudere zuster geheel. In 365 nC verwoestte keizer Valens C. en bouwde met stenen van de ruïnes het Valens-aquaduct in Constantinopel.


Lit. H. Merle, Geschichte der Stadte Byzantion und Kalchedon Diss. Kiel 1916). [Nuchelmans]



In C. werd in 451 nC het vierde algemeen concilie gehouden, waarbij de monofysitische leer van Eutyches veroordeeld werd. Bevestigd werd betreffende Christus het bestaan van één persoon in twee naturen, die onverwisselbaar, onveranderlijk, ondeelbaar en onscheidbaar verenigd zijn. C., oorspronkelijk afhankelijk van Nicomedia, werd in 451 tot de rang van een metropolitaan bisdom verheven. De oudste bekende bisschop is Theocritus (ca 200 nC). Er zijn slechts enkele resten van christelijke monumenten bekend. De plaats van de basiliek van Euphemia, waar het concilie van 451 gehouden werd, weet men niet nauwkeurig. Sedert 609 deden de Perzen verschillende aanvallen op de stad en staken ze in brand; de Arabieren verschenen in 657 aan de Bosporus.


Lit. H. Leclercq (DAL 3, 90-130). R. Janin (DHGE 2, 270-277). J. Bois (DTC 2, 2190-2208). - J. Pargoire, Les premiers évêques de Chalcédoine (Echos d'Orient 3, 85-91; 204-209; 4, 21-30; 104-113). S. Vailhé, Les métropolitains de Chalcédoine (ib. 11, 347-351). A. Grillmeyer/H. Bacht, Das Konzil von Chalkedon 1-3 (Würzburg 1951-1954). [Bartelink]


Kaart