Granicus

kaartGranicus (Γράνικος), riviertje in het noordwesten van Klein-Azië. De G. ontspringt in het bergland van de Troas, stroomt in noordoostelijke richting en mondt ca. 50 km ten oosten van Lampsacus uit in de Propontis. Ca. 10 km van de monding wordt de bekende slag gelocaliseerd, waarin Alexander de Grote in 334 vC de perzische satrapen van Lydië, Klein- en Groot-Phrygië en Cappadocië versloeg, waardoor geheel Klein-Azië voor hem open kwam te liggen.

De slag bij de Granikos, 334 v. Chr.

Alexander

De Perzen

Ruiterij      
Gezellen1700Baktrië2000
Prodromoi800Hyrkanië1000/2000
Thessalië1700Paphlagonië1000
Griekenland600Kappadocië1000/2000
Paeonië200Anderen8000/10.000
Zware infanterie
Falanx12.000Griekse huurhoplieten5000/8000
Hoplieten van de
Griekse Bondgenoten
7000 
Hypaspisten3000 
Peltasten
Thracië6000Griekse huurpeltasten1000/2000
Griekse huurpeltasten5000  
Lichte troepen
Illyrië1000Locale troepenlichtingen5000/8000
Agrianië500 (speerwerpers)boogschutters en speerwerpers)
Kreta500 (boogschutters) 
1 De Perzische satrapen besloten Alexander tot het gevecht te dwingen en rukten op naar de Granikos. Alexander komt echter op de hoogte van hun plan en haast zich eveneens naar de rivier. De Perzische ruiterij komt het eerst aan en neemt zich voor de oever te houden tot de aankomst van de infanterie. Alexander ontplooit zijn leger, al naargelang het aankomt, naar links. Omdat hij de Perzische infanterie vóór wil zijn, besluit hij tot een onmiddellijke aanval.

Zijn lichte ruiterij en een eskadron van de gezellen steken over in een stormaanval en weten een bruggehoofd te vestigen. Alexander en zijn gezellen weten zichzelf naar voren te werken en richten zich schuins op het Perzische centrum. Het leger van Alexander rukt dan ook mee op.

2 Een woedende veldslag ontbrandt rond Alexander en Spithridates en deze laatste sneuvelt. Zijn Hyrkaniërs, overweldigd door hypaspisten en gezellen, zien hun gelederen uiteenvallen, gevolgd door een algemene vlucht.

3 Een volgende charge van Alexander zet de helft van de Griekse infanterie vast op een lage heuvel, waar zij vervolgens worden omsingeld door de Macedonische infanterie. Vastbesloten een voorbeeld te stellen met betrekking tot deze 'verraders', weigert Alexander hun overgave. Pas als velen van hen zijn gedood, neemt Alexander de rest van hen gevangen en stuurt hen geketend naar de dwangarbeid in de Macedonische mijnen, wederom als voorbeeld.


Lit. L. Bürchner (PRE 7, 1814v). - J. Kromayer/G. Veith, Antike Schlachtfelder 4 (Berlin 1924-1931) 347vv. Id., Schlachtenatlas zur antiken Kriegsgeschichte, Griechische Abteilung 2 (Leipzig 1929). [Nuchelmans]


Kaart