Istria
Istria (Ἰστρία) of Histria, toponiem:
(1) Istria of Istrus
(Ἴστρος), kolonie van Milete, gelegen
aan de westkust van de Zwarte Zee op een
kaap ten zuiden van de Donaudelta, ca. 50 km ten
noorden van Tomi (Constantza). Gesticht in de
7e eeuw vC, werd I. spoedig een belangrijk handelscentrum
en bleef dat ondanks vele wederwaardigheden
tot in de 2e eeuw vC. Vooral van de plundertochten
van Burebistas had de stad veel te lijden;
de verzanding van de haven maakte definitief een
einde aan haar welvaart.
Roemeense opgravingen hebben vooral sinds 1948
belangrijke resten van I. aan het licht gebracht: muren,
tempels, necropolen, beeldhouwwerk, inscripties,
munten enz. Op de Peutinger kaart (foto rechts: in het midden) staat voor I. Histriopoli.
Lit. G. Bordenache (EAA 4, 43-45). Histria, Monografie archeologica
(Boekarest 1954). E. Conduzachi, Istrija (ib.
1962; russisch). - Opgravingsverslagen in de tijdschriften
Dacia (2, 1925vv) en Studi Cercetari Istorie Vecie (1, 1950vv)
(2) Istria, het schiereiland Istrië in het noorden van de
Adriatische Zee. In 221 vC raakten de bewoners van
I., die beruchte zeerovers waren, in conflict met de
Romeinen omdat ze een graantransport hadden gekaapt,
in 181 omdat ze zich verzetten tegen de
stichting van Aquileia,
waarna ze in 178/177 aan het
romeinse gezag onderworpen werden. Het gebied
werd echter pas grondiger geromaniseerd nadat het
in 42 vC met Venetia tot de regio X van Italië
verenigd was. De belangrijkste stad van I. was Pola.
Lit. J. Weiss (PRE 8, 2111-2116). A. Gnirs, I. praeromana
(Karlsbad 1925). [Nuchelmans]