Panticapaeum
Gouden stater uit Panticapeum (ca. 340vC)
met hoofd van Pan |
Panticapaeum (Παντικάπαιον), belangrijke griekse
kolonie aan de cimmerische of scythische
Bosporus,
thans
Kertsj op de gelijknamige oostelijke
landtong van de Krim. P. werd ca. 550 vC door
Milete gesticht in
scythisch (voordien
cimmerisch)
gebied en beheerste de toegang tot de Zee van Azow.
Van het begin van de 5e eeuw vC tot in de 4e eeuw
nC was het
de hoofdstad van het Bosporus-rijk,
dat het oostelijk deel van de Krim en in zijn
bloeitijd (4e eeuw vC en 2e en 3e eeuw nC)
ook
uitgestrekte gebieden langs de Zee van Azow omvatte.
De invallen der
Hunnen maakten in de 4e eeuw
een eind aan het rijk en aan de grote welvaart van
zijn hoofdstad, welke te danken was aan haar
handel (vooral graan en gezouten vis) en haar hoog
ontwikkelde industrie (o.a. gedreven goud- en zilverwerk).
P. was gelegen op de terrassen van een heuvel,
waarvan de top de acropolis vormde. Opgravingen
hebben vele antieke bouwwerken en kunstvoorwerpen
aan het licht gebracht, waaruit blijkt dat sinds
ca. 300 vC de inheemse invloeden in P. begonnen
te overheersen. Bekend zijn de typische in en rond
P. gevonden grafmonumenten met beschilderde
binnenwanden.
Lit. E. Diehl (PRE 18, 2 (3), 780-825). V. Blavatskij (EAA 2,
930-936). - V. Gaidukevic, Antieke steden op de noordkust
van de Zwarte Zee (russisch, Moskou 1955). Id., P.
(russisch, ib. 1957). [Nuchelmans]