Valentia (Οὐαλεντία), naam van twee romeinse steden.
(1) Valentia in Hispania, gelegen nabij de monding van
de Turia (Guadalaviar) ca. 5 km van de Middellandse-Zeekust,
thans Valencia. V.
werd gesticht in 138 vC door Iunius Brutus Callaicus
ten behoeve hetzij van de overlevenden van het leger
van Viriathus
hetzij van de romeinse veteranen
uit de oorlog tegen Viriathus. In de 1e eeuw vC
kreeg de stad de status van colonia, die uan ca. 123
tot 75 vC muntrecht bezat. V. en omgeving waren
in 76 en 75 vC het toneel van twee veldslagen tussen
Pompeius Magnus
en de aanhangers van Sertorius
en Perperna
. Sinds de keizertijd genoot de
stad, o.m. door de vruchtbaarheid van het achterland,
een grote welvaart, die nog toenam toen V. in
de 3e eeuw Saguntum verving als de belangrijkste
stad tussen Ebro en Jucar.
De schaarse resten van de romeinse stad liggen merendeels
onder de huidige kathedraal. In de wijk La
Boatella is een begraafplaats met 200 graven uit de
3e tot 5e eeuw gevonden.
In 1985 is een opgraving gedaan op de Plaza de la Almoina bij de kathedraal, waarbij een
romeinse weg en Visigothische resten zijn gevonden. Om deze te conserveren
is daarboven een museum gebouwd (2007).
Lit. R. Enguix Alemany/D. Fletcher e.a., Repertorio de bibliografia arqueológica valenciana 1-8 (Valencia 1950-1982). - A. Schulten (PRE 7A; 2148-2150). - M. Tarradell, La ciudad romana de Valencia (Valencia 1962). J. Esteve Farriol, Valencia, fundación romana (ib. 1978). A. Garcia-Gallo, La ciudad de Valencia y su condición en la época romana (Annario de Historia del Derecho Espanol 48, 1978, 349-564). G. Pereira Menaut, Inscripciones romanas de Valentia (Madrid 1979).
Van het antieke V. zijn weinig resten over: een stuk van de muren van het theater staat nog overeind, van de stadsmuren zijn fundamenten gevonden; naast de kathedraal zijn resten van een baptisterium uit de 4e eeuw (?) aan het licht gekomen. Op deze foto (zie rechts) van de Peutinger kaart ligt Valentia boven in het midden .
Lit. P. Goessler (PRE 7A, 2150-2156). - A. Blanc, Valence romaine (Valence 1953). Id., La cité de Valence à la fin de l'antiquité (Paris 1981). [Nuchelmans]