Alcidamas (Ἀλκιδάμας) van Elaea in Klein-Azië,
griekse redenaar en sofist, leerling van
Gorgias, tegenstander
van Isocrates, gaf in de 4e eeuw vC in
Athene retorica-onderricht. In zijn bewaard gebleven
geschrift Περὶ τῶν τοὺς γραπτοὺς λόγους γραφόντων ἢ περὶ σοφιστῶν ('Over de samenstellers van geschreven
redevoeringen of over sofisten') verdedigt hij,
tegen de praktijk van Isocrates, de improvisatie. Zijn
belangrijkste werk was het grotendeels verloren gegane
Μουσεῖον, dat ook een inleiding in de retorica
bevatte en waarop vele uit later tijd bekende anekdoten
teruggaan. Het werk begon met een beschrijving
van een agon tussen Homerus en
Hesiodus (Agon
Homeri et Hesiodi), waarvan op een papyrus een
fragment teruggevonden is. Of een aan A. toegeschreven
improvisatie Ὀδυσσεύς, waarin Odysseus
tijdens het beleg van Troje
Palamedes van verraad
beschuldigt, echt is, wordt betwijfeld. A. bestreed
ook de slavernij en verkondigde dat alle mensen van
nature vrij zijn.
Lit. Beste uitgave: L. Radermacher, Artium Scriptores. Reste
der voraristotelischen Rhetorik (Wien 1951) 132-147. - Brzoska
(PRE 1, 1533-1539). - G. Walberer, Isokrates und Alkidamas
(Hamburg 1938).
[Nuchelmans]