Tazza Farnese, in de kunstgeschiedenis gebruikelijke
benaming voor een van de grootste uit de oudheid
bewaard gebleven cameeën. Het uit een sardonyx
vervaardigde meesterwerk heeft de vorm van
een schaal (diameter ca. 20 cm) en dateert volgens
de meeste kenners uit de 2e of 1e eeuw vC. Het
vertoont aan de voorzijde een allegorische voorstelling
van de vruchthare kracht van de Nijl, waarbij
de riviergod is uitgebeeld omringd door
Horus,
Isis,
twee Horen
en twee windgoden; aan de achterzijde
is een Medusa-kop uitgesneden. De camee,
die het eerst wordt vermeld in 1471, kwam in het
bezit van de familie Medici en vervolgens van de
familie Farnese, waarnaar zij genoemd is. Zij bevindt
zich thans in het Museo Nazionale van Napels.
Lit. F. Bastet (EAA 7, 637v). - J. Charbonneaux, Sur la signification
et la date de la Tazza Farnèse
(Monuments et Mémoires publiés
ar l'Académie des Inscriptions et Belles-Lettres 50, 1958, -103).
F. Bastet, Untersuchungen zur Datierung und Bedeutung der T. F.
(Bulletin van de Vereeniging tot Bevordering der Kennis van de
Antieke Beschaving 37,1962,1-24). Tazza Farnese: E. la Rocca,
l'età d'oro di Cleopatra. Indagine sulla T.F. (Rome 1984).
[Nuchelmans]