Masinissa

muntMas(s)inissa (Μασσανάσσης), ca. 240-148 vC, bekende koning van Numidië, zoon van de oost-numidische koning Gaia. Massinissa werd in Carthago grootgebracht en streed vanaf 212 onder Hasdrubal in Spanje, waar Scipio hem tijdens een onderhoud na de carthaagse nederlaag bij Ilipa (206) voor zich wist te winnen. Dynastieke moeilijkheden na Gaia's dood (207) brachten de westnumidische koning Syphax ertoe diens rijk te overrompelen. Na Scipio's landing in Afrika (204) onderscheidde Massinissa zich aan romeinse zijde in de strijd om Utica en bij de gevangenneming van Syphax, wiens vrouw Sophonisbe hij huwde.

Na de slag bij Zama (202) werden, nadat Masinissa reeds eerder door Scipio als koning was begroet, beide numidische rijken onder zijn kroon verenigd. Zijn herhaalde pogingen om zijn rijk ten koste van de verslagen Carthagers uit te breiden en hun geprikkeldheid, omdat de op hun klachten gezonden romeinse grenscommissies tot geen bevredigende resultaten kwamen of ten gunste van Masinissa beslisten, deden hen tenslotte naar de wapens grijpen; dit leidde tot de 3e punische oorlog (149-146). Weldra echter stierf Massinissa, waarna zijn rijk onder zijn zonen werd verdeeld.
Massinissa was niet alleen een brutaal, maar ook een dapper en handig man, en bovendien een creatief staatsman, die het door hem gevormde rijk tot politieke eenheid bracht, het economisch leven door bevordering van de landbouw krachtig versterkte en veel deed voor de urbanisering van zijn land, dat hij openstelde voor punische taal en cultuur.


Lit. Livius, boeken 25, 27, 29, 30, 34, 42. - W. Schur (PRE 14, 2154-2165). - J. Nazard, Corpus nummorum Numidiae Mauretaniaeque (Paris 1955) 30-43. G. Camps, Aux origines de la Berbérie. Masinissa ou les débuts de l'histoire (Libyca 8,1, 1960). P. G. Walsh, Masinissa (JRS 55, 1965, 149-160). Ch. Saumagne, La Numidie et Rome. Masinissa et Jugurtha. Essai (Paris 1966).
[A. J. Janssen]


Lijst van Namen