Sozomenus, grieks kerkhistoricus uit de 5e eeuw nC. Salaminius Hermias S., die afkomstig was uit de omgeving van Gaza, werd advocaat te Constantinopel en schreef tussen 439 en 450 een kerkgeschiedenis in 9 boeken, die als een vervolg op het werk van Eusebius de jaren 324 tot 425 bestrijkt. Een gedeelte van het laatste boek, de beschrijving van de gebeurtenissen tussen 425 en 439, is verloren gegaan. In stilistisch opzicht is S. de meerdere van zijn tijdgenoot Socrates, de historische waarde van zijn werk is echter geringer.
In een aantal gevallen heeft S. Socrates vrijwel letterlijk
gekopieerd, maar hij heeft daarnaast in
beperkte mate ook zelfstandig bronnenonderzoek
gedaan, zoals in verband met de situatie van de
christenen in Perzië en met sommige gebeurtenissen
in het Westen.
Lit. Uitgaven: MPG 67, 844-1630. R. Hussey, S., Historia
Ecclesiastica 1-3 (Oxford 1860). J. Bidez/G. C. Hansen,
S., Kirchengeschichte (GCS 50, Berlin 1960). - G. Bardy
(DTC 14, 2469-2471). W. Eltester (PRE 3A, 124()-1248).
Quasten 3, 534-536. - J. Bidez, La tradition manuscrite de
Sozomène et la Tripartite de Théodore le Lecteur (TU
32,2b, Leipzig 1908). [Bartelink]