Cydonia (Κυδωνία), stad in het noordwesten van Creta, tegenwoordig Khania. Volgens Strabo (10,4.7) was C. de op twee na grootste stad van Creta. C. werd volgens de traditie gesticht
door de zoon van Minos, Cydon. De stad was al in de minoïsche tijd
van betekenis (vondsten in Khania bewijzen dit). Samiërs die door
de tiran Polycrates van Samus verdreven waren, vestigden zich hier na
524 vC, maar werden door militairen uit Aegina verdreven (Hdt. 3,44).
C. werd sindsdien Dorisch en werd in de Peloponnesische Oorlog (429)
door een Atheense vloot verwoest. Rond 220 vC viel C. samen met andere
Kretenzische steden van Cnossus en Gortyn af. Tijdens de 2e oorlog tegen
Mithridates liet M. Antonius een strafexpeditie tegen C. en andere
Kretenzische steden uitvoeren. In 69 vC werd de stad door Caecilius
ingenomen. Vanwege hun verzet tegen Antonius kreeg C. in 30 vC
van Octavianus de autonomie toebedeeld.
Er zijn nauwelijks archeologische resten uit de hellenistische en romeinse
tijd te vinden. Enkele woonhuizen met mozaïeken uit de romeinse tijd
wijzen op welstand van de bewoners. Op de Peutinger kaart (foto rechts: midden) wordt C. ook genoemd.
Lit. H. van Effenterre, La Crète et le monde grec de Platon à Polybe, 1948. - I.F. Sanders, Roman Crete, 1982, 169 evv.