Lilybaeum (Λιλύβαιον), carthaagse stad op de gelijknamige
uiterste westpunt van Sicilië;
tegenwoordig Marsala.
Gesticht in 397 vC,
toen de 8 km noordwaarts op een eiland gelegen
vesting Motya door Dionysius I
van Syracuse was
ingenomen, op de plaats van een oeroude nederzetting,
bleef L. anderhalve eeuw een onneembaar punisch
bolwerk op Sicilië; het doorstond een stormloop
van Pyrrhus
(276 vC) en wist de Romeinen
tijdens de eerste punische oorlog
in een lang beleg
te weerstaan (250-241). Na de carthaagse nederlaag
was L. van 241 tot 211 de hoofdstad van de romeinse
provincie Sicilia en later standplaats van
een quaestor.
Cicero
resideerde er in 75 vC en vond
de stad een 'splendidissima civitas'.
Opgravingen hebben o.a. resten van een luxueus
woonkwartier met mozaïeken, daterend uit de keizertijd,
aan het licht gebracht. Van grafmonumenten
stammen de met taferelen van dodenmalen kleurig
beschilderde grafstenen in de vorm van een aedicula
(thans in het museum van Palermo).
Lit. K. Ziegler (PRE 13, 542-545). J. Marconi Bovi (EAA 4, 627-630). - A. M. Bisi, Le stele funerarie di Lilibeo (Archeologia Classica 22, 1970, 92-130). [J. A. de Waele]