Nabis (Νάβις), zoon van Damaratus, opvolger van Machanidas en laatste spartaanse koning uit het huis der Eurypontiden (207-192 vC). N. voerde een groot aantal van de hervormingen van Cleomenes III opnieuw in en verleende zeer veel heloten en huursoldaten burgerrechten. Tijdens de tweede macedonische oorlog (200-197) breidde hij zijn invloed over Argos uit, met goedvinden van Philippus V van Macedonië, die zijn steun nodig had. Dit belette N. niet, zich korte tijd later aan de zijde van Rome te scharen. Spoedig echter werd Nabis groeiende macht naar de zin van de Romeinen te groot; gebruik makend van de in 196 geproclameerde vrijheid van heel Griekenland vielen ze hem in 195 aan.
Een jaar later dwong Quinctius Flamininus hem tot een
vrede, waarbij hij van alle aanspraken op Argos en
de laconische havens definitief afstand deed. Een
poging om het verloren terrein te herwinnen werd
in 193 door Flamininus en Philopoemen verhinderd.
Kort daarop werd N. door aetolische hulptroepen
vermoord. Met zijn dood eindigde de zelfstandigheid
van Sparta, dat nu lid moest worden van
de achaeïsche bond.
Lit. V. Ehrenberg (PRE 16, 1471-1482). - J. Mundt, Nabis,
König von Sparta (Köln 1903). M. Hadas, The Social Revolution
in 3rd Century Sparta (The Classical World 26, 1933/
1934, 65-76). F. W. Walbank, Philip V of Macedonia (Cambridge
1940).
[Schouten]