Ptolemaeën, koninklijke dynastie bestaande uit
Ptolemaeus I en zijn afstammelingen, die van 305
tot 30 vC het koningschap in Egypte bekleedden. Zij
worden naar Ptolemaeus' vader, de macedonische
edelman Lagus,
ook Lagiden genoemd. Door toedoen
van de P. werd Egypte op politiek, economisch
en financieel gebied opgenomen in de hellenistische
wereld, die door de veroveringen van Alexander de
Grote ontstaan was; Alexandrië
werd er het belangrijkste
intellectuele en handelscentrum van. Officieel
golden de P. voor de Egyptenaren als de opvolgers
van de farao's en in die hoedanigheid
hebben zij talrijke egyptische tempels gebouwd of
herbouwd, inzonderheid te Edfu,
Philae, Esna, Kôm
Ombo en Dendera. In feite echter werden zij als
vreemde bezetters en indringers beschouwd wegens
hun uitbuitingspolitiek en de voorrechten die hun
macedonische en andere griekse of niet-helleense
ambtenaren en soldaten tegenover de inheemse be
volking genoten. De latente vijandschap van de
Egyptenaren ontlaadde zich tweemaal in een opstand
in de Thebais (205-186 en 88-86 vC).
Lit. CAH 6-8 (1927-1930). - A. Bouché-Leclercq, Histoire des
Lagides 14 (Paris 1903-1907). E. Will, Histoire politique du
monde hellenistique (323-30 av. J.-C.) 1-2 (Nancy 1966v). J.
Seibert, Historische Beiträge zu den dynastischen Verbindungen
in hellenistischer Zeit (Historia, Einzelschriften 10,
Wiesbaden 1967). H. Heinen, Untersuchungen zur hellenistischen
Geschichte des 3. Jahrhunderts v. Chr. (Historia, Einzelschriften
20, Wiesbaden 1972). - Over de regeringsdata van
de P.; T. C. Skeat, The Reigns of the Ptolemies (MB 39,
München 1954, ²1969). A. E. Samuel, Ptolemaic Chronology
(MB 43, München 1962). P. W. Pestman, Chronologie
Bgyptienne d'après les textes démotiques (332 av. J.-C.-453
apr. J.-C.) (Papyrologica Lugduno-Batava 15, Leiden 1967). Ptolemaeus. [Vergote]