Nereus

Nereus (Νηρεύς), griekse zeegod, oudste zoon van Pontus en Gaia, gehuwd met Oceanus' dochter Doris en vader van de Nereïden. Zijn geliefkoosde verblijfplaats was de Aegeïsche Zee. Hij stond bekend om zijn grote wijsheid; door Homerus en Pindarus wordt hij geprezen om zijn rechtschapenheid. N. bezat de gave der voorspelling en kon verschillende gedaanten aannemen. Van deze laatste vaardigheid gaf hij o.m. blijk in zijn strijd met Heracles, toen deze van hem wilde weten waar de gouden appels der Hesperiden te vinden waren. N. had misschien een klein heiligdom in Gythium; verder is van aan hem gewijde cultusplaatsen niets bekend. In de beeldende kunst treffen we N. vrijwel uitsluitend op vazen aan. Aanvankelijk wordt hij niet duidelijk onderscheiden van andere, veelal met visse- en slangelijven uitgeruste zeegodheden, maar vanaf 550 vC treedt hij als een afzonderlijke godheid op, die in mensengedaante wordt voorgesteid, als een heerser rijdend op zeedieren. Vaak is zijn strijd met Heracles afgebeeld; op de z.g. François-krater komt hij voor als de vader van Thetis.

Lit. L. Bloch (Roscher 3, 240-250). G. Herzog-Hauser (PRE 17, 24-28). H. Sichtermann (EAA 5, 421-423). [Schouten]