Hattusilis

Hattusilis (Chattusilis), naam van drie hethitische koningen, letterlijk betekenend 'Man van Hattusas'.

(1) Hattusilis I, grondvester van het oud-hethitische koninkrijk, nam deze naam aan, nadat hij zijn residentie van Kussara naar Hattusas had verlegd (ca. 1650 vC). De keuze van Hattusas werd vermoedelijk door militaire redenen ingegeven: de stad was een fortificatie, geschikt om aanvallers uit het noorden op een afstand te houden. De regering van H. I is ons bekend door zijn in 1957 gevonden annalen, die in een akkadische en een hethitische versie overgeleverd zijn. Naar alle waarschijnlijkheid is de hethitische versie een vertaling uit veel later tijd. Een hoogtepunt van de hethitische literatuur wordt gevormd door het zogenaamde 'Testament van H.', dat eveneens in een akkadische en in een hethitische versie bewaard gebleven is. Dit is de tekst van de toespraak waarin H. I aan de groten van zijn rijk de adoptie van zijn vermoedelijke kleinzoon Mursilis tot zoon en troonopvolger bekend maakte. De toon van het document geeft een levendig beeld van de vele intriges aan het hethitische hof en van de norse, verbitterde persoonlijkheid die H. I moet zijn geweest.


(2) Hattusilis II, een der vorsten uit de duistere periode van het begin der 14e eeuw vC en misschien de directe voorganger van Suppiluliumas op de hethitische troon.


(3) Hattusilis III, zoon van Mursilis II evenals Muwatallis, kwam pas laat door een revolutie aan de regering, nadat tussen Muwatallis en zijn regering eerst nog Urhi-Tessub (= Mursilis III) koning in Hattusas geweest was. De annalen van H. III zijn zwaar geschonden. Zijn zogenaamde 'Apologie', waarin hij de omstandigheden van zijn troonsbestijging verklaart en verdedigt na zijn gehele voorafgaande loopbaan beschreven te hebben, is in vele afschriften bewaard gebleven: H. III zet uiteen, waarom hij zijn neef van de troon verjaagd heeft.

Bij zijn troonsbestijging was de verhouding met Egypte nog gespannen, later kwam het Eeuwig Verdrag tot stand. Dit werd in het 21e jaar van Ramses II (1269) gesloten. In diens 34e regeringsjaar werd een hethitische prinses aan Ramses II ten huwelijk gezonden en, naar het schijnt, gebeurde dit later nogmaals. In de teksten is sprake van een eventueel bezoek van H. III. Het is echter onzeker of H. inderdaad is gegaan. Niet slechts de hethitische koning van dit tijdvak zelf, maar ook Puduhepa, de koningin, is uit vele teksten goed bekend en van deze koningin staat vast dat zij ook in de staatszaken een belangrijke rol heeft gespeeld. [Houwink ten Cate]


Lijst van Koningen Lijst van Namen