Arpinum (inwoners Arpinates), oude nederzetting
in het land van de Volsci,
gelegen op een hoogte
van 450 m (burcht 627 m) boven de zeespiegel in
het dal van de Liris, ca. 100 km ten oostzuidoosten
van Rome; thans Arpino. In
305 vC door de Romeinen aan de
Samnieten ontrukt,
werd A. in 303 een civitas sine suffragio, in
188 vC een civitas cum suffragio, in 90 vC
municipium.
De stad, die in de geschiedenis geen rol van
betekenis heeft gespeeld, is bekend als geboorteplaats
van Marius
en Cicero.
Van de zeer oude muren,
die oorspronkelijk 3 km lang waren, zijn indrukwekkende
resten, o.a. een typische poort, over.
Lit. O. E. Schmidt, Arpinum. Eine topographisch-historische
Skizze (Meissen 1900). L. Ippoliti, Il luogo di nascita
di Marco Tullio Cicerone (Arpino 1936). [Nuchelmans]