Verona

kaartVerona, belangrijke antieke stad in Noord-Italië, gelegen aan de Atesis (Adige) ca. 160 km ten oosten van Mediolanum (Milaan), thans nog V. geheten. Over de vroegste geschiedenis van de gallische (voordien raetische?) nederzetting en over haar oudste contacten met Rome is weinig bekend. De oudste latijnse inscriptie uit V. is een uit 148 vC daterende mijlpaal van de Via Postumia, die sedert dat jaar ter plaatse de Atesis overstak. De dichter Catullus (17, 1) noemt zijn geboortestad V. uitdrukkelijk colonia; wellicht was zij een colonia van latijns recht geworden na de romeinse bondgenotenoorlog (91-89). De Lex Iulia van 49 vC bevorderde V. tot municipium. De stad ontwikkelde zich snel tot een bloeiend centrum. Onder keizer Gallienus (253-268) ontving zij de titel Colonia Augusta Nova Gallieniana. Bij V. had in 249 een belangrijk gewapend treffen plaats tussen Philippus Arabs en Decius, in 312 versloeg Constantijn er zijn rivaal Maxentius definitief. Van een geleidelijke neergang sinds het eind van de 4e eeuw herstelde de stad zich ten tijde van de oostgotische koning Theoderik de Grote (Dietrich von Bern Verona), die in 489 Odoacer bij V. versloeg.

amphitheaterVan de antieke stad zijn, naast stadspoorten en -muren, het theater (uit de tijd van Augustus?), het reusachtige amfitheater (1e-3e eeuw nC; 152 x 128 m; ca. 22.000 zitplaatsen) het capitool en een basilica uit de flavische tijd bewaard gebleven. De vroegste christelijke kerk (nabij de huidige kathedraal) werd in de late 4e of vroege 5e eeuw vervangen door een grotere basilica (thans de San Zeno Maggiore).

V. bezit het oudste epigrafische museum van Italië; de collectie werd in de eerste helft van de 18e eeuw opgebouwd door de bekende humanist Scipione Maffei.


De Romeinse brug over de Adige


Lit. G. Radke (PRE 8A, 2426-2433). L. Beschi (EAA 7, 1141-1145). B. Forlati-Tamaro (Princeton Encyclopedia of Classical Sites, Princeton 1976, 968v). -P. Marconi, V. romana (Bergamo 1937). A. Zarpellon, V. e l'agro veronese in età romana (Verona 1954). A. Albertini e.a., Il territorio veronese in età romana (Verona 1973). E. Buchi e.a., Il territorio veronese dalle origini all'età romana (ib. 1980). [Verhaeghe-Pikhaus]


Kaart