Nymphaeum

Nymphaeum (νυμφαῖον), in algemene zin een aan de nimfen gewijd heiligdom, in engere zin sinds de hellenistische tijd een monumentaal bouwwerk met een of meer fonteinen en bassins, versierd met zuilen, nissen en beelden van nimfen en andere goden. Het diende zowel voor de publieke watervoorziening als ter verfraaiing van het stadsbeeld, en ontwikkelde zich in de keizertijd tot een luxueus bouwsel zonder enige sacrale betekenis. Bijzonder fraaie en indrukwekkende nymphaea bevonden zich onder meer tegenover het raadhuis in Milete, in Nimes (Nemausus) en op de agora van Corinthe.

Als n. kan ook gelden het 80 m lange en drie tot zeven verdiepingen hoge Septizonium bij de Palatijn, het meest pompeuze n. van de stad Rome, waarvan belangrijke resten nog in de 16e eeuw zichtbaar waren. Nymphaea van kleinere opzet tooiden ook particuliere woningen en tuinen en zijn in groten getale teruggevonden in Pompeji, Herculaneum, Ostia en elders.

De nymphaea van de oudheid inspireerden sinds de renaissance bouwheren en kunstenaars tot monumentale fonteinen van het type Fontana di Trevi (Rome).


Lit. S. Meschini (EAA 5, 505-512). [Nuchelmans]


Register