Tigranocerta (Τιγρανόκερτα, armeens Tigranakert),
stad die ca. 80 vC door
Tigranes I, die zich
aldaar de koningskroon op het hoofd had gezet,
naast Artaxata
tot eerste hoofdstad van Armenië
werd gemaakt. Tigranes breidde een bestaande,
millennia oude nederzetting uit door gedwongen
verhuizing van de inwoners van twaalf steden in
Cappadocië die hij veroverd had. De nieuwe hoofdstad
was nog niet voltooid toen zij in 69 vC door de
romeinse veldheer Lucullus
veroverd werd. T.
speelde ook bij latere oorlogshandelingen tussen
Romeinen en Armeniërs dikwijls een belangrijke
rol. Toen de nieuwperzische koning
Sapor I ca.
360 nC de stad veroverde en verwoestte, liet hij talrijke
christenen die weigerden de godsdienst van Zarathustra
(mazdeïsme)
aan te nemen, ter dood
brengen. Daarom werd T. sindsdien in 'het grieks
Martyropolis (syrisch Miyafariqin) genoemd. Over
de juiste ligging van de antieke stad bestaat geen
absolute zekerheid. Het meest waarschijnlijk is de
door Lehmann-Haupt bepleite identificatie met Farkin,
dat ruim 100 km ten zuidwesten van het Vanmeer
op de zuidelijke helling van het Hazru-gebergte
gelegen is aan de Farkin-Su, een rechter zijrivier
van de Batman-Su, die op haar beurt een linker zijrivier
van de Tigris is. Op de Peutinger kaart (foto rechts: midden links) wordt T. Tigranocerten genoemd.
Lit. C. Lehman-Haupt (PRE 6A, 981-1007). [Nuchelmans]