Tigranes
Tigranes (Τιγράνης), naam van vijf koningen van Armenië.
(1) Tigranes I
(ca. 94 - ca. 55 vC), die door tussenkomst
van de parthische koning
Mithridates II op de
troon was gezet, sloot een verbond met
Mithridates VI
van Pontus, wiens dochter Cleopatra hij huwde.
Hij veroverde Cappadocië,
maar moest dit onder
druk van Rome weer prijsgeven. Hij wendde
zich toen tegen het in die tijd door inwendige twisten
verzwakte Parthenrijk. Het gelukte hem noordelijk
Mesopotamië te onderwerpen en door te dringen
tot in Cilicië,
Syrië en
Phenicië; hij nam de titel
'koning der koningen' aan en stichtte een nieuwe
hoofdstad, Tigranocerta. In 69 zocht Mithridates,
in het nauw gebracht door
Lucullus, hulp bij T.
De armeense koning weigerde de door Lucullus
geëiste uitlevering, waarop deze T. aanviel. Lucullus
veroverde Tigranocerta, maar kon zijn succes niet
afronden, doordat zijn troepen aan het muiten sloegen.
Uiteindelijk echter werd T. in 65 door
Pompeius
definitief verslagen en moest hij alle veroverde
gebieden afstaan. De rest van zijn regering bleef hij
een trouw vazal van Rome. Enig idee van T.' uiterlijke
verschijning krijgen we via afbeeldingen op
vooral syrische munten.
(2) Tigranes II (20-6 vC),
zoon van Artavasdes, werd
in 34 vC door Antonius
samen met zijn vader gevangen genomen en leefde sindsdien
als balling in Rome. Na de moord op zijn broer
Artaxias (20 vC)
liet Tiberius hem in oppracht van keizer
Augustus
als koning van Armenië optreden.
(3) Tigranes III
(6-2 vC), zoon van Tigranes II, exponent van de
pro-parthische partij. Hij werd verdreven door de
Romeinen, maar kwam weer op de troon terug nadat
in door Rome aangestelde opvolger was vermoord:
Hij sneuvelde tijdens gevechten aan de
oostelijke grenzen van zijn rijk.
(4) Tigranes IV
(ca. 10 nC) werd door keizer Augustus als
koning aangesteld, maar na korte tijd weer van de
troon vervallen verklaard. Sindsdien leefde hij in
ballingschap. In 36 werd hij op beschuldiging van
majesteitsschennis ter dood gebracht.
(5) Tigranes V
(60-62) werd in 60 door keizer Nero benoemd
tot koning van Armenië,
nadat Corbulo
dit weer op de Parthen
heroverd had. Na ongeveer
twee jaar echter lieten de Romeinen hem weer vallen
en kozen voor de parthische candidaat Tiridates.
Lit. ad 1-5 F. Geyer (PRE 6A, 969-981) [Schouten]