Duilius, naam van een romeinse plebejische gens, die in de 3e eeuw vC uitgestorven is. De belangrijkste leden van de gens Duilia waren:
(1) Marcus Duilius,
volkstribuun in 471 en 449 vC. Als
het waar is dat het volkstribunaat in 471 is ingesteld,
dan behoorde hij tot de eerste dragers van die functie.
(2) Gaius Duilius,
consul in 260,
censor in 258,
dictator
in 231 vC. Als legerbevelhebber op Sicilië in de
eerste punische oorlog nam hij, nadat zijn collega
Gnaeus Cornelius Scipio Asina gevangen genomen
was, van deze het bevel over de vloot over. Na de
schepen van enterbruggen (corvi) te hebben voorzien
behaalde hij bij Mylae
(260 vC) de eerste romeinse
overwinning ter zee, doordat hij van een zeegevecht
een strijd te land maakte. Hij vierde de eerste triumphus
navalis en ontving talrijke voorrechten. Uit de
buit bouwde hij op het
Forum Holitorium een tempel
voor Ianus;
op het Forum Romanum verrees
zijn columna rostrata, versierd met snebben van
buitgemaakte schepen.
Lit. Polybius 1, 20-23. - F. Münzer (PRE 5, 1777-1781). J.
Thiel, A History of Roman Seapower before the Second
Punic War (Amsterdam 1954).
[A. J. Janssen]