Bononia

Bononia (Βονωνία), naam van twee steden:

(1) Bononia, oude italische stad aan de voet van de Apennijnen ten oosten van de Reno, ca. 50 km ten zuiden van de benedenloop van de Po en ca. 75 km van de Adriatische Zee; thans Bologna.

Hercules gevonden in het heiligdom
bij de Villa Cassarini (Bologna
Archeologisch Museum
6e-4e eeuw vC)
De omgeving van B. was reeds in het paleolithicum bewoond. Tussen ca. 1000 en 500 vC was B. de belangrijkste nederzetting van de Villanova-cultuur (genoemd naar Villanova ten oosten van B.). Ca. 500 vC vestigden er zich Etruriërs, die de plaats Velula (of Velzna) (latijn Felsina) noemden. Dit was een eeuw lang de voornaamste etruskische stad ten noorden van de Apennijnen, totdat de Etruriërs werden verdreven door de keltische stam der Boii. Dezen gaven de stad, die hun hoofdstad werd, de naam B. en woonden er totdat ze op hun beurt door de Romeinen werden onderworpen en verjaagd. De latijnse kolonie B., gesticht in 189 vC, was sinds 187 vC met Ariminum aan de Adriatische Zee en met Placentia aan de Po verbonden door de Via Aemilia. In 89 vC municipium geworden, bereikte de stad haar grootste bloei onder Augustus, Hadrianus en de Antonijnen. Daarna raakte ze in verval. De eerste bisschop van B. zou Zama zijn geweest (3e eeuw?).

Het zeer rijke Museo Civico bevat, behalve een indrukwekkende verzameling egyptische oudheden en griekse ceramiek, de duizenden gebruiks- en kunstvoorwerpen die de opgravingen in en buiten de stad aan het licht hebben gebracht; bekend zijn vooral de prachtige etruskische grafreliëfs, de z.g. situla van Certosa en een marmeren kop die vermoedelijk een kopie van de Athena Lemnia van Phidias is.

Lit. P. E. Arias (EAA 2, 125-128). R. Pittioni (PRE, Supplement 9, 1962, 292-303). - A. Grenier, Bologne villanovienne et étrusque (Paris 1912). P. Ducati, Guida del Museo Civico di Bologna (Bologna 1923). Id,, Storia di Bologna 1 (ib. 1928).

Kaart

(2) Bononia, sinds Constantijn de Grote naam van de havenplaats Gesoriacum in het noordwesten van Gallië; thans Boulogne-sur-Mer. [Nuchelmans]

Kaart